Reisverhaal «terug naar Medan, laatste week Sumatra»

Indonesia: Sumatra en Sulawesi | Indonesië | 7 Reacties 28 September 2017 - Laatste Aanpassing 30 September 2017

14. noorden en oosten rond Toba meer

Op de terugweg richting noorden uit Bukittinggi verloopt het verkeer vlotter. We rijden de weg tot oostelijk Toba meer in 2 dagen.

kaart waar de overnachtingsplaatsen zijn aangeduid

Ten zuiden van Parapat (of zoals op het kaartje Prapat) ligt Taman Eden 100, een stukje natuur waar enkele watervallen te vinden zijn, een tuin van wilde orchideeën, en verder lange trektochten.
Wij houden het bij een korte wandeling tot de dichtste waterval en een kleine omweg langs de orchideeëntuin. Het orchideeënseizoen is vooral juli, nu zijn er geen bloemen meer te vinden. We zitten hier op 2°40’ noorderbreedte en toch is er ook voor de planten een seizoen. Vele planten verliezen een deel van hun bladeren, weinig bloeien nu nog, dat in tegenstelling tot het eiland Bali, waar ook nog in november veel planten in bloei stonden.

We wandelen tot de waterval en op de terugweg stoppen we, in de tuin, bij een nieuwe koffiebar. De jongen welke dit hier heeft gemaakt (in hout) en de bar openhoudt, spreekt zeer goed Engels. Hij is ook gids voor trektochten en is zeer geïnteresseerd in de wereld. Hij kijkt veelvuldig naar documentaires en kan ons wel wat van België vertellen. Een Indonesiër die wat verder kijkt dan “vandaag”.

Enkele beelden:

een zeer grote bromelia of een palm?

de kerstster in haar natuurlijke omgeving

de knoppen aan deze boom komen nu pas in bloei

de waterval, het water valt in een 300 miljoen oude vulkaankrater, toen nog een deel van het Gondwana continent

we moeten met onze voeten in het ondiepe meertje gaan staan om de waterval te zien. Het water is glashelder

het water van een kleinere waterval wordt door open bamboestengels geleid

de jongen wil van koffieshop een gezellige plaats maken, bijhorende muziek, en een rustpunt waar mensen rustig komen lezen of mediteren

nu eens geen koffie waar het gruis in de tas ligt. De koffie loopt door een (voor ons ouderwetse) koffiekous

Vanaf Parapat , aan het Tobameer, richting noorden, is er af en toe een uitzichtpunt op het meer en op het Samosir eiland.

aan de overzijde is het eiland met het schiereiland Tuktuk, waar we een twaalftal dagen geleden verbleven

in de beschutte baaien wordt er vis (en garnalen?) gekweekt

hier op de steile helling is het hard werken voor een kleine opbrengst.

We komen in het gebied van de Simalungun Batakkers. We houden halt bij het koninklijk domein. Hier leefde tot 1947 de Purba vorst. Bij de onafhankelijkheid van Indonesië in 1945 gingen alle koninkrijkjen stuk voor stuk op in de republiek en hielden ze op te bestaan.
De Purba dynastie begon in 1624 met de eerste koning. Tuan Mogan was de veertiende koning in 1947.

lijst met al de Purba-koningen

We komen binnen in het grote domein via een gelijkgrondse tunnel.

Halfweg zit de shaman of medicijnman.

Batakkers geloven immers dat iemand ziek wordt doordat zijn ziel het lichaam verlaat. De medicijnman was nodig om de ziel terug in het lichaam te brengen. Ook

Nu nog komen zieke Batakkers gaven brengen aan het beeld van de shaman, in de hoop te genezen.

Het grootste gebouw is het longhouse of rumah bolon. De twaalfde vorst bouwde het huidige “langhuis” dat op 21 massieve teakhouten palen rust. Er is zeker 1 paal welke het al begeven heeft.

het langhuis staat verscholen achter enkele mooie planten

de toegang is op de korte zijde

het onderstel van het gebouw, teak palen

de huizen staan hoog van de grond, om wilde dieren en insecten te weren

Binnenin is het vrij duister. Dat was noodzakelijk omdat men dacht dat de kwade geesten door de ramen naar binnen komen.

de lange en duistere zaal waar elke vrouw haar eigen inrichting had
In het eerste gedeelte staat een grote paal met buffelhorens. Hoe meer macht de koning had, hoe meer buffelhoorns er op de paal te zien waren.

de paal met de horens

onderaan is het stel grootste horens bevestigd

Er is een keuken en de slaapplaats van de koning.

de keuken

trom en gamelan staan klaar om muziek te maken

In het achterste gedeelte was er ruimte voor een kamer voor elk van zijn 12 of 24 vrouwen., volgens sommige bronnen waren het 12 vrouwen en 12 eunuchen (gecastreerde mannen)

Tussen het eerste deel en het eigenlijke langhuis is er een klein kamertje waar de koning sliep (?) met de uitverkorene voor die nacht.

voor elk van de vrouwen van de koning was hier een plaats om de rijst te pletten. Ieder vormde immers op zichzelf een “gezinnetjes”

De naam Simalungun komt van de Nederlandse benaming Simeloegoen. Wanneer de Nederlanders Sumatra bezet hadden lieten zij overal de koninkrijkjes bestaan en deelden ze zelfs nog verder op, “verdeel en heers”.

De koning was de vertegenwoordiger van god. Net zoals bij het gewone volk was het langhuis gebouwd evenwijdig met de rivier. In elk langhuis leefden tot 12 families, elk met hun eigen ruimte. Elk dorp had een chief, welke in het mooist versierde langhuis woonde.

hoe belangrijker de bewoner, hoe meer versierd het gebouw aan de buitenzijde was (is?)

Op het koninklijk domein zijn er nog verschillende andere gebouwen te zien:

de daken zijn nog bedekt met de bladeren van een palmsoort

het gebouw waar rijst werd gedorst met de hand

het dak is zeer hoog, hier zien we de binnenzijde van het dak

enkele van de meer dan 20 dorsplaatsen

huisje waar vrouwen handwerk uitoefenden

 ruimte waar rijst lag te drogen (?)

een mooi gebouw

detail van het dak boven de voorgevel

een bredere toegang

Verder op het domein is er een begraafplaats voor leden van de Purba familie.

de laatste Purba koning is samen met zijn zoontje van 14 jaar op dezelfde dag in 1947 gestorven. Waarschijnlijk vermoord. Ik lees immers dat de overgang van de koninkrijkjes naar de republiek dikwijls gepaard ging met het vermoorden van de koningen.

op alle graven welke we zien staat er een kruis

de broer van de laatste koning en nog vele broers of kinderen of andere familieleden liggen hier begraven

Dicht bij het Toba-meer aan de meest noordelijke punt, is er de Sipisopiso waterval.

de noordzijde van het Toba meer

Het water valt hier 120 diep. Wij staan boven, aan de overzijde is de waterval zeer goed te zien.

de Sipisopiso waterval

Iets later komen we in het gebied van de Karo-Batak. Het eerste dorp van de Karo-Batak is Dokan. Hier zijn nog een aantal traditionele langhuizen te zien.

een huis gezien op de lange zijde

op de uiteinden van de nok is er een buffelkop met horens voorgesteld, een symbool om het huis te beschermen tegen boze geesten en onheil

de topgevel is ook altijd mooi versierd

er wordt in de constructie geen nagel gebruikt. Bij een niet te hevige aardbeving kunnen de balken wat verschuiven t.o.v. elkaar. Iedere balk is op een betonnen of stenen voet geplaatst zodat ongedierte en vooral termieten het hout niet zouden verpulveren

op de meeste traditionele huizen hangt er een bordje (uit 2014) dat renovatie moet gebeuren

het water welke gebruikt wordt in de huizen komt een uit groot vat dat waarschijnlijk regelmatig opgevuld wordt. We zien regelmatig tankwagens met water rijden. Door het dorp loopt immers geen rivier!

ook hier rode lippen door het kauwen van de betelnoot

hoelang duurt het nog voor ook deze kindjes betelnoot zullen kauwen, immers, iedereen kauwt het ….

We lopen rond, nemen foto’s en dan gaan we in het grootste langhuis binnen. De oude oma, néné in het Indonesisch, verwelkomt ons. We mogen overal rondkijken en foto’s nemen. Voor we weggaan geven we een tegenwaarde van 1,2€, een hoog bedrag voor de mensen hier.

het grootste langhuis

oma verwelkomt ons en wijst op een lage balk opdat we het hoofd niet zouden stoten

aan beide zijden van een vuurplaats -waar gekookt wordt- woont een gezin.  In dit langhuis wonen 12 gezinnen

woonplaats van 1 gezin. D eigendommen liggen opzij, achteraan of hoger, op de mat zit men en slaapt het gezin

15.  Berastagi

Daarna rijden we door naar Brestagi, aan de voet van 2 vulkanen, de slapende Sibayak, 2212m, en de nog altijd actieve Sinabung, 2460m. Deze laatste vulkaan kent dagelijks, sinds 2010, meerdere uitbarstingen. Nog deze morgen had de Sinabung zwarte as uitgeblazen, het stadje ligt onder een laag stof.

Dichtbij het guesthouse, dat 2km buiten het centrum ligt, vindt dagelijks de groothandelsmarkt plaats voor groenten en fruit dat in de wijde omgeving gekweekt wordt. We gaan er een kijkje nemen.

de meeste soorten groenten worden in zeer grote plastiekzakken aangevoerd. Tomaten liggen tussen groen in grote manden (rechts op de foto)

wortels worden mooi gekuist-gespoeld met welk water?- en bijgesneden. Let op de bodem …

de koopsters zijn beter gekleed dan de verkopers

wachten op een koper

Aanvoer van alle soorten groenten is hier gedurende het ganse jaar.  Hier zijn immers geen seizoenen

er zijn enkele weegschaalmannen. Nadat er een prijsovereenkomst gebeurd is worden de zakken groenten gewogen

een andere job is vervoerden van groenten. Op de karretjes kunnen twee zakken of manden

er zijn ook heel wat aardappels op de groothandelsmarkt

ook de kleine chilipepertjes, zeer brandend, worden in dezelfde grote zakken verkocht

duizenden kilo’s kolen worden hier te koop aangeboden

rond de groothandelsmarkt is er een detailverkoop en heel wat eettentjes

Vele vrouwen, ook jongere, hebben een knalrode mond en tong. De oudere houden nog één of enkele pikzwarte tanden over. De oorzaak van dit alles: betelnoot kauwen. 

De betelnoot is de vrucht van de Areca catechu, een palmsoort. We hebben in vele landen deze tandloze knalrode of purperen lach al gezien.

061 de betelnoot in de mond … Overal zien we op de grond rode vlekken van uitgespuwde betelnoot

De WHO (wereldgezondheidsorganisatie) schat dat er momenteel wereldwijd zo een 600 miljoen gebruikers zijn van de betelnoot. Betelnut is een opwekkende stof, en neemt op de wereld de vierde plaats in na nicotine (tabak), alcohol en cafeïne. In vele landen is betelnoot kauwen een belangrijk sociaal en cultureel gegeven.
Betelnoot kauwen geeft een energiestoot, werkt euforisch en geeft een geluksgevoel. Dit komt door de alkaloïden in de betelnoot, alkaloïden welke adrenaline vrij stellen.
Er zijn nog niet zoveel wetenschappelijke studies over het gebruik van betelnoot, maar één ding is zeker, het werkt kankerbevorderend, bevordert de kans op cardiovasculaire aandoeningen, storingen in het metabolisme en het is gewichtsbevorderend. Betelnoot kauwen zorgt voor verslaving. Babies van verslaafde moeders hebben een veel lager geboortegewicht.

Deze bevolking is (straat)arm. Ze hebben geen informatie over de risico’s (en over eender welk ander onderwerp), ze leven zoals hun voorouders ook al leefden, weinig of geen verandering. Vele mensen op deze groothandlesmarkt kennen een boerenbestaan met hard werken voor weinig opbrengst.

De homestay ligt dichtbij deze groothandelsmarkt, het is een oase van rust tussen al de drukte hier. Vanuit één raam zien we de Sinabung, vanuit de andere ramen de Sibayak.

de ochtenduitbarsting van de Sinabung

de Sibayak

De Sibayak vulkaan kan beklommen worden. Sommige mensen vertrekken uit het stadje met een busje en wandelen een groot deel langs de weg. Wij rijden tot op de parking. De weg er naartoe is niet te best

We kregen info van de eigenaar van de homestay. De man is zelf gids. Vanaf de parking wandelen we een eind langs een weg die ooit goed was, maar nu niet veel meer voorstelt.

een grote aardverschuiving heeft een flink deel van de weg meegesleept

door de steenbrokken, stukken asfalt en andere stukken beton, valt het nog redelijk mee om de steile helling op te wandelen

Op een hoogte van bijna 1800m begin een pad welke in de harde vulkaanas is uitgegraven, na de regen vol modder. Het is nog steil en bijna 400m klimmen. Wij beginnen er niet aan en horen nadien van jonge mensen dat het soms erg moeilijk, glibberig en gevaarlijk is.

het pad, een soort traptreden

het gesteente waarin het pad is uitgehouwen

even proberen

We hebben hier een zicht op de top van de Sibayak

een ander deel van de top

Boven kan men kijken in de Sibayak krater, vol met uitwasemingen van zwaveldampen.

hier, bij het begin van de "trappen"hangt een afbeelding van de krater

Op de terugweg hebben we mooie uitzichten

Bijna terug in Berastagi komen we voorbij een plaats waar een huwelijksfeest is. Dus even stoppen en met het fototoestel om vraag ik of ik even foto’s mag nemen. Nu vragen is een groot woord wat op een persoon na, verstaat niemand mij. Maar het fototoestel zegt voldoende.

bijzonder en traditioneel hoofddeksel

het meisje met de zwarte hoofddoek spreekt een beetje Engels

een groep dames draagt dezelfde kledij

het meisje dat me overal meeneemt en vertelt wie wie is, in een voor mij onbegrijpelijke taal. Dat doet er echter niet toe

Het meisje dat wat Engels spreekt neemt me mee, vertelt wat (misschien in de Batak taal?) en troont me mee naar een soort nis met 2 tronen. Daar zit het trouwend koppel. In tegenstelling tot de andere mensen kunnen zij moeilijk lachen.

heel erg traditioneel met vergulde versieringen. De man ziet er nog wat natuurlijk uit, de vrouw zou volgens mij even goed een pop kunnen zijn

Verder zitten grote aantallen mensen op de grond: allemaal familie-wat dat woord hier ook moge betekenen.

We rijden door een gebied waar heel wat aardbeien gekweekt worden

de vrouw welke aardbeien plukt zit gewoon op de grond tussen de planten. Zo te zien is het plukrendement vrij laag

Berastagi is een dorp waarin verschillende godsdiensten beleden worden -telkens met een goede portie animisme inbegrepen.
Er is een boeddhistische pagode

toegang, vandaag gesloten wegens teveel as van de vulkaan. Alles moet gepoetst worden

de draak, om de demonen buiten te houden

Een katholieke kerk waarbij de pastoor een Nederlander is, die hier al 46 jaar werkzaam is. Europa is voor hem ver weg. Het aantal parochianen stijgt alsmaar.

de kerk in de stijl van de Karo-Batak

detail

i.p.v. de buffel staan er hier engelen op de uiteinden van de nok

de voorgevel

binnenin zijn er zeer veel zitplaatsen voor de als maar groeiende kerkpopulatie

op het domein staat er nog een traditioneel gebouw

en een rijstopslagplaats

Vroeger had hij een kleiner kerkje, veel te klein voor al zijn parochianen. Dat kleine kerkje heeft hij omgebouwd tot een museum van de Batak. De man is bijzonder bezig (geweest) met de Batak bevolking. Hij maakte een woordenboek: Karo-Batak – Indonesisch. De man heeft zich hier veel beter dan wanneer hij in Nederland zou moeten werken. Hij geniet van zijn leven. Ooit waren er meer dan 40 Nederlandse pastoors, nu zijn ze nog met zijn 2 in het Batak gebied

het vroegere kerkje, nu museum

In het museum, dat 4 jaar geleden geopend werd, verzamelde hij allerlei zaken over de Batak.

dit voorwerp, eeuwenlang gebruikt om rijst te pletten

krijgt net zoals alle andere voorwerpen een goede beschrijving mee

er hangen heel wat foto’s aan de muur, foto’s zowat 100 jaar oud, ook telkens met uitleg

De pastoor heeft de bibliotheek van de Gentse Universiteitgecontacteerd. Daar lagen enkele werken van de Batak. De pastoor kreeg ze mee en nu liggen ze in zijn museum, de plaats waar ze thuis horen.

de boeken zijn gemaakt uit bast van een boom. Ook de gebruikte inkt is een natuurlijk product

volgens de man welke aan het onthaal van het museum zit, zouden deze werken over de Batak magie gaan …

gedichten en liederen van de Karo Batak, geschreven op rollen

een man komt een deuntje op zijn fluit spelen

traditioneel goudwerk zoals we eerder vandaag zagen op het hoofddeksel van bruid en bruidegom

kranten artikel met een foto, de pastoor staat in het midden

De grootste groep, ongeveer 40%, in en rond Berastagi, is protestants. Zo een 20% zou moslim zijn.

Wat later zien we een nieuwe uitbarsting van de Sinabung vulkaan, groter dan deze vanmorgen.

1,5u later volgt een kleinere uitbarsting.

Soms zijn de uitbarstingen zo erg dat de mensen permanent met een gezichtsmasker op moeten lopen. In de westerse wereld zouden mensen bij dit fenomeen geëvacueerd worden! Het risico op uitbarstingen is 4,5 (op een schaal tot 5). Na deze uitbarsting blijft de vulkaan permanent roken

Om een beter zicht te hebben rijden we de Gudalung heuvel op. De uitbarsting is voorbij maar we hebben hier een mooi zicht op de stad en zijn omgeving.

door de rijke vulkaangrond en het ietwat koelere klimaat is dit gebied dé ideale plak voor het kweken van groenten, niet alleen o deze streek van groenten te voorzien, maar ook Medan, Java, Bali en Singapore

op de voorgrond groententeelt, op de achtergrond woningen van Berastagi

In “De Merel”-straat staan enkele Hollandse koloniale huizen.

in elke school is het uniform aangepast voor moslim en voor niet-moslim leerlingen

Daarna komen we bij de “toeristenmarkt”

niet alleen groenten worden hier gekweekt, ook heel wat bloemen en planten

deze giftige zaaddozen van de Sodomappel van dichterbij bekeken

er wordt ook fruit geteelt en verkocht

Wanneer het donker is rijden we richting Sinabung vulkaan om op een plaats op 3km afstand een eventuele eruptie te kunnen zien. Er vindt na een tijdje een kleine uitbarsting plaats waarbij we de gloeiende lava met een vrij hoge snelheid naar beneden zien rollen. Te weinig echter om er een foto van te kunnen nemen.

Ten westen van Berastagi ligt het dorpje Lingga waar enkele traditionele Karo-Batak huizen te zien zijn. Het dorpje ligt op het einde van een weg, een weg die alsmaar minder in kwaliteit wordt. Uiteindelijk rijden we over hard zand.

het grootste traditionele huis waar 8 families in leven, is gebouwd in 1860

deze symbolen verschijnen telkens opnieuw, ze moeten het huis en hun bewoners beschermen tegen boze geesten

wat bepaalt welk soort versiering van de topgevel? Dat kunnen we niet achterhalen

een hoge, gesloten mand waarin rijst bewaard wordt

mensen maken hier manden uit bamboe. Soortgelijke manden worden gebruikt om tomaten te verpakken

dit dak ziet er al oud uit. Een lokale gids vertelt ons dat het dak om de 7 jaar moet vernieuwd worden. Geen wonder dat vele traditionele huizen bedekt zijn met de veel goedkopere golfplaten

de daken zijn altijd veel hoger dan noodzakelijk. Volgens de reisgids zouden de bewoners geloven dat boven hun leefruimte de goede goden woonden …

een nabijgelegen huis, ongeveer even oud

zicht op het centrum van de traditionele huizen

in een klein hokje staat een stier, voor hem een soort voederbak. Dichtbij is er een kar om getrokken te worden

om in een traditioneel huis naar binnen te gaan moet er altijd op een ladder geklommen worden. De verticale steunen zijn uit bamboe, de sporten uit hout, zonder gebruik te maken van nagels

we gaan de ladder van het grootste huis op om even naar binnen te kijken. Het is er soortgelijk aan het huis dat we enkel dagen geleden bezochten. Dit dorp is meer op toeristen ingesteld, het vorige is nog een echte leefgemeenschap

de plaats waar de rijst geplet wordt

Bij de traditionele bewoning stond er in het dorp een huis waar jongens vanaf 17 jaar moesten naartoe trekken. Ze mochten dan niet meer in het grote familiehuis wonen. In Lingga staat er nog zo een huis, wat onderkomen.

het jongenshuis in Lingga

is te herkennen aan de vier buffelkoppen

Jongens leerden vroeger allemaal fluit spelen. Wanneer ze hun oog op een meisje hadden laten vallen, gingen ze fluit spelen voor het raampje waar dat meisje woonde. Wanneer het meisje de fluitkwaliteit niet goed vond, of wanneer ze vond dat de jongen niet van de handigste was, sloot zij het luikje voor het raam, teken dat de jongen bij haar zijn kans had verkeken.

centraal tussen de huizen was er een open gebouw waar mensen hun praatje maakten (of zols we veel zien, waar mensen de ganse zitten te zitten

Niet zover van Lingga verwijderd bevond zich vroeger het Batak museum, voordat pastoor Leo het museum verhuisde naar het centrum van Berastagi

We zijn nu vrij dicht bij de Sinabung vulkaan. Hier is sinds enkele jaren een observatiecentrum voor vulkanologie. Het centrum is verbonden met een Amerikaanse en een Japanse vulkanologische dienst.

Deze dienst stuurt meermaals per dag al de gegevens door naar Bandung op Java. Hier bevindt zich het Centrum voor Volcanologie en Geologische Risicobeperking  van Indonesië.  Via deze dienst worden waarschuwingen aan de bevolking doorgegeven.  Die waarschuwingen geraken echter nooit bij de boeren op het veld of de bewoners van de dorpen.

We gaan binnen, er hangen wat posters en foto’s.

op sommige plaatsen op de vulkaan is de aslaag heel erg dik. Samen met een vloeistof (regen of magma) stroomt deze modderlaag de helling af en sleurt alles wat het tegenkomt mee. Zo kunnen ook dorpen verwoest worden

de hevige uitbarsting van 1 mei 2017

een hevige uitbarsting waarbij ook lavabommen op een hoge temperatuur uitgestoten worden

De Sinabung is een statovulkaan, de berg is opgebouwd uit lava en as. Vanaf 1600 sliep de vulkaan. In 1912 kwamen fumarolen voor die gassen en dampen vrijlieten. Pas in 2010 gebeurde er een grote uitbarsting waardoor iedereen in de omgeving schrik kreeg. Toen werd as uitgespuwd tot 1,5 km hoogte. Lava vloeide langs de helling. Er zijn een aantal grotere uitbarstingen geweest sindsdien en dagelijks enkele kleinere. In 2013 werd de as tot 3km hoog gespoten, in februari 2017 tot 5 km hoog. Soms komt er naast as en lava ook een uitbarsting van “brandende lavabommen”. Die kunnen vele km ver vliegen en verwoesten alles. Telkens moesten bij de grote uitbarstingen nog meer mensen geëvacueerd worden.
De mensen in Berastagi delen hun leven nu met een actieve vulkaan.
De vulkaan is zeer onvoorspelbaar, wetenschappers weten helemaal niet wanneer er weer een grote uitbarsting zou kunnen plaats vinden.

Op de eerste verdieping is er een kantoor. Op het terras staan enkele statieven met camera -richting vulkaan- opgesteld.

De dienst wordt hier 24u per dag, 7dagen per week bemand en bevrouwd. Er zijn dus 3 ploegen mensen. Sommige meetapparatuur, zoals de seismograaf (meet bewegingen van de aarde) staan op de vulkaan zelf, in de rode zone, opgesteld. Andere apparatuur die eerder fotografische gegevens verzamelen, staan iets verder.

de analoge seismograaf.  De zwarte vlek links duidt op een uitbarsting.  Gelijktijdig vinden er kleine bevingen plaats

de digitale seismograaf is beter om bepaalde delen uit te vergroten zodat de frequentie van de bevingen kan bepaald worden

de hoogte van de uitbarsting wordt bepaald, dit geeft een zeer goed beeld over de druk welke tot de explosie leidt

er zijn lokale wetenschappers, nu is er (in het midden) ook een wetenschapper uit Bandung (Java)

Daarna rijden we dichter bij de vulkaan, het gebied waar het verboden is om nog te wonen. We komen in het spookdorp Singarang Garang. Hier en in twee andere dorpen zijn ongeveer 18.000 mensen op een bepaald moment gedwongen door de overheid om te vluchten.

Singarang Garang

eens de mensen weg zijn beginnen planten te woekeren

de mensen zijn vertrokken, de huisjes staan helemaal gesloten

in een ander dorp staat ook de moskee er verlaten bij

Deze vluchtelingen zijn opgevangen in kerken en andere grote gebouwen. Nog steeds echter komen de vroegere bewoners terug om overdag op hun velden te werken. De grond is hier immers erg vruchtbaar.

na elke uitbarsting komt er een laagje as bij. Wanneer het regent spoelt de as er weer af. Wanneer de planten met as bedekt zijn, groeien ze veel minder, sommige sterven af

de mensen welke we hier zien kweken hier bergrijst, dat is rijst die geen water nodig heeft, de opbrengst is wel wat lager

nergens ter wereld zagen we zo een grote opbrengst aan bessen bij koffieplanten

Bij enkele hevige uitbarstingen zijn er daardoor slachtoffers gevallen. Elektriciteit is afgesloten, hier en daar zien we toch een soort dagbewoning.

wanneer we even binnen kijken zien we nog wat potten en eetgerei, de mensen leven hier overdag. ’s Avonds vertrekken de mensen weer

De overheid in Jakarta maakte vlug gelden vrij om de vluchtelingen een woonst te geven. Het geld ging naar de lokale overheid, maar door de grote corruptie zijn er nog steeds mensen welke in de kerk of een ander openbaar gebouw wonen. Blijkbaar is er enkele weken geleden een demonstratie geweest van de bewoners in de lokale hoofdplaats Kabanjahe. Of dit allemaal veel zal oplossen is nog de vraag. Een deel van het geld is besteed om de weg van Kabanje naar Berastagi te verbeteren tot een grote, brede weg!

Een ander schandaal is het vervoer van de schoolkinderen.  Ook hier voorzag Jakarta veel geld om de geëvakueerde kinderen te vervoeren met goede, gratis busjes.  Ook dat geld bleef plakken.  De kinderen wordenwel gratis vervoerd, niet in busjes maar achteraan een pickup.  Hiermee zijn al dodelijke ongevallen gebeurt.
Er zou ook geld vrijgemaakt zijn om de mensen op een andere plaats tuinbouwgrond te geven. Blijkbaar komen echter velen nog dagelijks terug naar hun (erg goed onderhouden) velden.

Enkele beelden van de vulkaan dichtbij

de lavastroom van de uitbarsting van 2014 kwam vrij dichtbij. De kleur is grijs wegens de grote hoeveelheden as

op de helling stonden bomen, door de vulkanische activiteit zijn al de bomen dood, de stammen en enkele takken zijn blijven staan

de helling is getuige van een sterke vulkanische activiteit gedurende de laatste jaren

Vrijdag rijden we weer naar Medan en is onze cirkel in Sumatra rond. In de reisgids staat er vermeld dat je Sumatra op 3 weken kan bezoeken. Wij hebben slechts een beperkt gedeelte gedaan op bijna 4 weken tijd!

16.  Terug naar Medan

De weg van Berastagi naar Medan is erg druk.  Deze 64 km rijden we in bijna 2,5u.  We zien onderweg heel wat kleinere tankwagens voor watertransport.  Waarschijnlijk wordt huishoudelijk water via vrachtwagens vervoerd naar (een deel van) de stad.  De vrachtwagens zelf spuwen , zoals alle vrachtwagens hier, zwarte uitlaatgassen de lucht in.  
Het tapwater in Medan is helemaal niet drinkbaar.  Waar het vandaan komt is voor ons niet te achterhalen.
Overigens, nergens in Indonesië is kraantjeswater te drinken voor ons, westerlingen.  De lokale mensen drinken het wel.  Zij hebben een resistentie opgebouwd.

Zaterdagavond -plaatselijke tijd- vliegen we terug naar Singapore.  Op 1 oktober vliegen we dan naar Sulawesi.