Zambia practisch
Laatste Aanpassing 13 Oktober 2012
|
0 Reacties
Zambia praktisch
1. Vluchten
Omdat we ook Zuid-Afrika bezoeken, boekten we bij Joker (beste prijs) een vlucht met British Airways via Londen naar Johannesburg. Onafhankelijk daarvan boekten we , ook bij Joker, een vlucht met South African Airlines van Johannesburg naar Lusaka. Telkens heen en terug.
In Johannesburg voorzien we een vijftal uur tussen beide vluchten bij de heenreis.
2 . Autohuur
Na vele prijsvergelijkingen van 4x4 verhuurders zowel in Zambia als in Botswana en Zuid-Afrikais het beste aanbod én een goede service bij Limo Hire Zambia. Het voordeel van een Zambiaanse auto is dat de auto-toegang tot de nationaalparken duidelijk goedkoper is. Een buitenlandse nummerplaat betaalt 15 US$, wat overeenkomt (koers parken) met 79.000Kw, terwijl een binnenlandse nummerplaat 15.300Kw betaalt (de inzittenden is volgens de nationaliteit).
De eigenaar van Limo Hire is een Nederlander wat de communicatie eenvoudig maakt. Men kan een auto, een 4x4 zonder kampeeruitrusting of een 4x4 met kampeeruitrusting huren. Daarenboven kan men bij al deze auto’s ook een chauffeur bij huren. Men betaalt niets extra aan Limo, men hoeft zelfs geen waarborg te betalen. Anderzijds moet men in de chauffeur zijn onderhoud voorzien, aangepast aan wat men zelf doet: in een lodge overnacht de chauffeur ook in een kamer en eet hij mee aan tafel, op camping kookt hij zelf zijn pap en slaapt ook in een tent.
De auto’s worden zeer goed onderhouden, de eigenaar is fan van weer rijvaardig maken van oldtimer limousines.
Net zoals bij de andere 4x4 maatschappijen moet de huurprijs volledig vooraf betaald worden, hier door overschrijving. Men kan ook op het Nederlands rekeningnummer overschrijven.
We hadden wel gevraagd om bij de aanvang duidelijke uitleg te krijgen over hoe en wat bij een 4x4 en in het bijzonder bij deze auto. Maar dat werd door de persoon die de auto kwam afleveren, in enkele minuten geklaard.
Bij een auto zonder kampeeruitrusting is er ook werkelijk niets van reparatie- en andere hulpmiddelen bijgeleverd, niets om banden op te pompen, startkabels… . In het geval er iets zou zijn moeten we maar bellen of aan de omwonenden hulp vragen.
Beoordeling : de auto doet het zeer goed, vertoont geen gebreken en rijdt probleemloos
Service kan wel wat beter
3. Verzekering
Wij hebben een doorlopende reisverzekering bij Protection op jaarbasis. Het is een maatschappij die een zeer goede dekking geeft bij allerlei zaken, en de hoogste voor opsporings- en reddingskosten. In een land zoals Zambia waar de gezondheidszorg heel weinig voorstelt, moet men bij een ernstige ziekte of ongeval, minstens naar Zuid-Afrika gerepatrieerd worden. En in Zambia is men ook niet direct bij een vliegveld. Dus die kosten kunnen hoog oplopen.
Beoordeling: vermits we –gelukkig- nog geen beroep hebben moeten doen op deze maatschappij, kunnen we ook geen beoordeling geven. De afhandeling van de aansluiting en ook bij problemen gebeurt direct via internet of , in het laatste geval ook, per telefoon. Geen tussenpersonen.
4. Taal
De officiële taal in Zambia is Engels. Dit betekent niet dat iedereen Engels spreekt of verstaat. Dit hangt af van de scholingsgraad (lager onderwijs) van de betrokken persoon.
5. Reisgidsen en kaarten
Er zijn 2 goede reisgidsen over Zambia.
- Zambia van de uitgeverij Bradt
Editie 2012
- Zambia und Malawi van de uitgeverij Ilona Hupe (eigen uitgeverij)
Editie 2012
We gebruiken 2 gedrukte versies van kaarten:
- Zambia van Reise Know How
- Zambia van Ilona Hupe
Verder hebben we op de computer ook de digitale versie van Tracks4Africa.
Beoordeling: Beide reisgidsen zijn heel waardevol en vullen elkaar sterk aan. Geen enkel van beiden echter is perfect. De schrijvers controleren immers niet alles, wel de meest toeristische
plaatsen voor er een nieuwe uitgave komt.
De kaart van Reise Know How is heel waardevol als algemeen overzicht, terwijl de
detailkaarten van Ilona Hupe noodzakelijk zijn in de natuurparken.
De kaart van T4A geeft een goed beeld over de toestand van de wegen en de situering
van sommige verlaten plaatsen. De gegevens zijn echter gebaseerd op de reacties van
medewerkers. En als er geen recente gegevens zijn, dan is de info niet up-to-date.
6. Campings
In heel het land zijn er campings te vinden op toeristische plaatsen of hier en daar langs grote wegen. Ze staan vermeld in de reisgidsen en op de kaarten. Daar waar geen campings zijn kan men ook wel bij een hotel of guesthouse overnachten. Het sanitair is dan wat eenvoudiger, maar het is er wel. De campings en het sanitair is proper, maar verwacht geen Europese normen.
Prijzen zijn te vinden inde reisgidsen.
Hieronder noteer ik de campings die we aangedaan hebben met hun beoordeling.
|
plaats
|
camping
|
beoordeling
|
|
Lusaka
|
Pioneer Camp
|
Goede camping, niet zo ver van de luchthaven (150.000 Kw voor het transport), zeer rustig gelegen. Men kan ook maaltijden bestellen.
Sanitair OK. Douchewater verwarmd met hout.
|
|
Petauke
|
Chiwemwe lodge
|
In de achtertuin van de lodge. Erg veel lawaai wegens de nabijheid van de Great East Road
|
|
Mfuwe
|
Croc Valley
|
Goed gelegen camping aan de Luangwa, niet ver van de toegang tot South Luangwa National Park. De olifanten komen er elke nacht of soms avond. Rustig gelegen, toeristisch. Douche met warm water
|
|
Mfuwe
|
Wildlife Camp
|
Op een grotere afstand van het centrum (10 km), daardoor midden in de natuur. Heel aangename camping waar lokale walking safari zeer aan te raden is. Onze favoriet in Mfuwe. Douche met warm water.
|
|
Luambe National Park
|
Luangwa Wilderness lodge
|
Aan de Luangwa rivier, te midden van de natuur. Geen elektriciteit. Vriendelijk. Douchewater wordt warm gemaakt bij aankomst. Men geeft ook hout voor houtvuur
|
|
Chifunda
|
Chifunda Community Bush Camp
|
Aan de Luangwa rivier bij de oversteek (ponton of via de rivier) naar North Luangwa N.P. Zeer eenvoudig sanitair in één van de drie eenvoudige lodges. Geen elektriciteit. Douche enkel koud water.
|
|
Kapishya
|
Kapishya Hot Springs
|
Heel mooi gelegen aan een brede snelstromende rivier. Geen elektriciteit. Voor vogelliefhebbers aanbevolen. Mooie en aangename plaats. Sanitair goed onderhouden, ondanks meerdere gasten. Douchewater wordt met hout gestookt, tijdens de namiddag
|
|
Kasama
|
Thorn Tree Guesthouse
|
Geen echte camping, maar in tuin van guesthouse. Heel vriendelijke ontvangst. Douches enkel met koud water.
|
|
Mbete
|
Eventure project
|
Geen openbare camping
|
|
Mbala
|
Lake Chila Lodge
|
Lodges die sinds 3 jaar bestaan en er wordt nog bijgebouwd. Camping op grasplein tussen de lodgekamers met zicht op het meer. Douche momenteel enkel met koud water
|
|
Mpika
|
Mazingo Motel
|
Campeergelegenheid bij een hotel langs de Great North Road. Mooi grasplein waarop kan gekampeerd worden. Sanitair in hotel en ’s nachts gesloten. Douches enkel met koud water
|
|
Mutinondo
|
Mutinondo Wilderness Area
|
Camping zeer mooi gelegen nietg ver van de lodge. Belangrijk vogelgebied. Men brengt hout voor een houtvuur en men spreekt af wanneer het douchewater gestookt wordt. Long drop toilet (zonder waterspoeling)
|
|
Pontoon Campsite
|
Kasanka National Park
|
Slechts 2 plaatsen, nr 3 met mooi uitzicht op de Kasanka rivier. (er is nog een tweede camping: Kabwe campsite met meerdere plaatsen en ook met een mooi uitzicht). Mooi onderhouden plaats met bucketshower waarbij men met de bewaker een uur afspreekt waarop hij met emmers warm water brengt om de emmer (bucket) te vullen. Long drop WC(zonder waterspoeling)
|
|
Great North Road ten zuiden van Mkuzi
|
Forest Inn
|
Lodge en restaurant en apart kampeergebied. Grote hut met tafels en zitbanken en elektriciteit om ’s avonds te zitten. Goed sanitair met warm water.
Lagere prijs
|
|
Omgeving Kitwe
|
Chembe Bird Sactuary
|
Wordt onderhouden, maar door geldgebrek niets meer vernieuwd wat kapot is door WECSZ. De bewaker wordt niet meer door hen betaald en leeft van wat de mensen geven. In de reisgidsen staatvermeld dat de prijs12500Kw per persoon is, en daar is de bewaker al erg blij mee. Lopend water is er niet mee, dus breng dat mee. De bewaker haalt wel meerwater op aanvraag en met wat bleekwater als ontsmetting is het ook bruikbaar, maar niet voor voedselbereiding. Mooi gelegen plaats
|
|
Chingola
|
Chimfunshi Wildlife Orphanage
|
De oude campingplaats wordt verlaten, men bouwt een nieuwe. Tussenin kan men kamperen bij de receptie. Douches met warm water, long-drop toilets
|
|
Kasemba
|
TT guesthouse
|
Wegens geen camping in de omgeving van Kasempa, in TT guesthouse gevraagd om in tuin te staan. Sanitair in guesthouse is bruikbaar, maar oud en gedemodeerd. Beter in de tent dan in 1 van de guesthouses.
|
|
Kafue N.P noordoostelijke sector
|
McBrides Camp
|
Zeer aangename eigenaars en een camping in the wild. Toch warm water zowel bij douche als lavabo als voor vaat. Veel wild en vogels. Zeer aan te bevelen
|
|
GMA Mumbwa
Zuidelijk Kafue gebied
|
Puku Pan lodge en campsite
|
Grote prairie met goed sanitair en ook continu warm water. Waterplas en wild. Aangenaam. Aan te bevelen
|
|
Choma (Livingstone-
Lusaka Road)
|
Gwembe Farm camping
|
Bij een grote veeboerderij. Sanitair met warm en koud water en proper. Goed als overnachtingsplaats tijdens een lange tocht.
|
|
Livingstone
|
Jolly Camp
|
Op 10 à 15 min wandelen van stadscentrum in tuin met gras en grote bomen. Zwembad(je) en sanitair met warm en koud water. Wat meer volgens Europese normen.
’s Nachts erg lawaaierig van mensenstemmen, muziek en een beetje verkeer. Geen natuurgevoel hier.
|
|
Lochinvar N.P.
|
Vrij kamperen aan de lagune
|
Er is geen camping, vrij kamperen aan de lagune is toegestaan. Men moet alles meehebben, incl. afwas- en badwater.
|
|
Monze
|
Moorings campsite
|
10 km te noorden van Monze. Mooi gelegen, hoort bijeen boerderij maar daar merkt men niets van. Zeer goed onderhouden en proper. Aan te bevelen.
|
7. Reisdocumenten en grensformaliteiten
Er is een reispas nodig en een visum. Dit laatste kan men in Brussel ophalen (single entry 50€ pp) of in de luchthaven aankopen. Men krijgt een stempel voor slechts 1 maand, alhoewel het visum 3 maanden geldig is. Op het einde van die maand moet men bij een immigratie-agentschap opnieuw een stempel ophalen. Wij gingen in Chingola, bureaucratie maar voor blanken gaat het nogredelijk.
8. Geldzaken
Sinds half 2012 moet, verplicht, in Zambia alles in Kwacha betaald worden. Sommige prijzen zijn nog steeds in US$ vermeld, maar men rekent om. De nationale parken (ZAWA) rekent 1US$ = 5250 Kwacha. Op andere plaatsen is 1US$ = 5000 Kwacha. Sammige eigenaars van privé overnachtingen aanvaarden nog US$. Gunstig is dit voor ons niet omdat we 2x koersomzetting hebben.
In grote steden kan men in ATM automaten geld uit de muur halen. Echter niet alle banken hebben eenzelfde maximum. En om geld uit de muur te halen is er steeds een vaste kost met daarbovenop een variabele. Dus hoe kleiner dat maximum bedrag is, hoe hoger de kosten (wegens de vaste kost).
Zanaco levert het maximum van 2 miljoen Kwacha (320€). Vanaf 1 januari 2013 zou de nieuwe Kwacha ingevoerd worden. Die is maar 1/1000 waard van de oude. Men zal dan niet meer met miljoenen rondlopen.
9. Veiligheid
Zambia is een land met zeer vriendelijke, zij het erg arme, mensen. Ze zijn absoluut niet geweldig, ook de kinderen niet. In een stad echter moet men overal ter wereld erg opletten, dus Lusaka en de andere grote steden (zoals Livingstone) zijn niet meer of minder onveilig dan bvb. Brussel
10. Websites
Staan uitvoerig vermeld in de reisgidsen
11. drinkwater
Het drinkwater kan een verschillende oorsprong hebben, het kan oppervlaktewater zijn, of putwater of leidingwater. Dit laatste komt uiterst zelden voor. In natuurgebieden waar het oppervlaktewater uit een rivier komt, niet zo ver van de bron, zal dit zuiverder zijn dan dat uit rivieren waar krokodillen en nijlpaarden zitten. Dus minstens dit water koken. Anderzijds kan men in de supermarkten in grote steden drinkwater kopen in flessen van minstens 5l. In kleinere dorpen is dat in flessen van 0,75l of 0,5l.
In de reisgidsen staat er soms wel vermeld of een camping drinkwater heeft (meestal is er vermeld wanneer een camping geen drinkwater levert). In dat geval zorgen we ervoor dat er bij een vorige camping wat water meegenomen wordt om bvb. koffie te maken of voor voedselbereiding. We hebben ook hadex mee (bleekwater om drinkwater te bereiden, te koop bij buitensportzaken). Hiermee ontsmetten we ons afwaswater.
12. Telecommunicatie
In Zambia ligt, voor zover ik weet, geen vast telefoonnet.
Er zijn echter 3 GSM operatoren waarvan MTN en Airtel de grootste zijn en dus ook de beste dekking hebben. Natuurparken hebben geen dekking, maar erbuiten meestal wel. In de Luangwavallei is er geen communicatie mogelijk. In Livingstone en omgeving is internet erg zwak.
Wij kochten een SIM kaart van MTN, ze kost 5000Kw. Daarbij moet er airtime gekocht worden, dit is per 10.000Kw. Naar België bellen kost ongeveer 5000Kw per minuut.
SIM kaart en airtime te koop in de luchthaven van Lusaka, en airtime overal in het land waar er communicatie mogelijk is.
Airtel heeft ook een goed netwerk voor mobiel internet. Een USB dongle die werkt bij de 2100 Hz frequentie werkt is OK. Men kan ook bij Airtel een dongle kopen waarbij ook communicatie inbegrepen is. Voor 30 dagen kan men 1 GB kopen, voor 60 dagen 2GB.
Ook hier kost de SIM kaart 5000Kw.
Niet in de luchthaven te koop. Wel in Lusaka in de grote shoppingcentra zoals Manda Hill.
Systeemwerk zeer goed, behalve in Livingstone.
13. reisroute
Lusaka (overnachting) – Great East Road – Petauke (overnachting) – Chipata (inkopen, brandstof en bank) – Mfuwe (bank en soms brandstof),overnachting en bezoek aan South Luangwa National Park – Luambe National Park (overnachting Wilderness lodge) – Luangwa Vallei – Luangwa Nort National Park (overnachting en bezoek) – Mano Gate – Mpika (brandstof, bank en beperkt voedselinkoop) – Great North Road – Shiwa Ngandu en Kapishya Hot Springs (bezoek en overnachting) – naar Old Great North Road – Kasama (banken, brandstof en inkopen) – Lake Tanganyika (overnachting en bezoek) – Mbala (brandstof) overnachting en bezoek (Kalambofalls – route ligt zo slecht dat we na1u rijden nog geen 10 km gedaan hebben en rechtsomkeer maakten) – Mpika (brandstof en bank) – Great North Road richting zuiden – Mutinondo Wilderness Area (overnachting en bezoek) – Great North Roas richting zuiden – Chinese Road – Kasanka National Park (overnachting en bezoek) – Chinese Road – Great North Road – Forest Inn(40 km zuiden van Mkuzi) overnachting – Great North Road tot Kapira Mposhi – Kabwe Road naar noorden – Ngola (museum, inkopen in PicknPay, benzine en geld) – snelweg (!?) naar Kitwe – afslag naar Chembe Bird Sactuary (overnachting en bezoek) – zelfde weg naar Kitwe – naar Chingola (weg in slechte staat en druk verkeer) – richting Solwezi – afslag Chimfunshi (overnachting en bezoek) –geasfalteerde maat met potholes weg - Solwezi (brandstof, inkopen in goed gesorteerde Shoprite) - Kasempa turn off – Kasempa (geen brandstof; weinig kans tot inkopen, overnachting) – Lunga pontoon – Lubungaa pontoon –dan slechte weg richting Mumbwa – na 8 km naar McBrides Camp (activiteiten en overnachting – terug naar weg naar Mumbwa – Mumbwaweg in slechte toestand – Mumbwa (GEEN brandstof, wel op zwarte markt!) – Mongu Road naar westen – afslag naar zuiden in GMA Mumbwa – afslag naar Puku Pan – Puku Pan (overnachting en activiteiten) – terug naar weg – Itezhi-Tehzi – weg noordelijke Kafueoever (kort na de eerste slagboom naar links) hobbelig en met potholes – pontoon over Kafue – zeer slechte weg naar Namwala (10 km waarvan laatste 500m door diep zand en in 4x4 – Namwala – asfaltweg tot Choma – Choma (overnachting en diesel NA 951 KM rijden is dit sinds Solwezi het eerste benzinestatieon!!!) – T1 – Livingstone (overnachting, brandstof, inkopen en bezoeken) – T1 naar Lusaka – Choma (brandstof , museum) – Monze – noordelijk van stad naar links Namwala Road (NIET aangeduid) rechts – Lochinvar N.P (overnachting, parkbezoek) – direct buiten park links voor 14 km, dan weer links tot T1 – Monze – Moorings campsite – T1 - Lusaka
14. Opmerkingen
De staat van de geasfalteerde wegen is een momentopname. Er komen putten voor, die van erg ondiep naar diep gaan, maar de weg kan ook nieuw geasfalteerd zijn. De T4A kaarten worden om de 6 maanden geactualiseerd en geven een beeld.
Die van alle andere wegen hangt af van het seizoen. In het droge seizoen, en zeker naar het einde ervan toe, zijner vele wegen berijdbaar. Maar dikwijls is of zijn er hier en daar stukken waar een 4x4 nodig is.
Soms, zoals naar de Kalambo Falls, is de weg zo slecht dat de gemiddelde snelheid erg laag ligt.
Ook hier geeft de kaart van T4A zeer goede info. Hou echter wel rekening met het seizoen.
Men komt ook wel andere reizigers tegen die net in de omgekeerde richting als jij rijdt en die je goede info kan geven.
De weg van Kasempa naar Mumbwe ligt goed tot aan het tweede ponton. Dan erg hobbelig, stenig en met putten.
De weg van de Great West Road tot Itezhi-Tezhi is hobbelig, maar redelijk goed berijdbaar.
Monze – Lonchivar is verouderd aangeduid in de editie 2012 van beide reisgidsen. Vanuit Monze rij de T1 naar noorden. Voorbij het bord dat het einde van Monze aanduid (bucle up) nog iets verder en dan links een gravel weg. Volg deze nog verder dan de slagboom. Daar staat verder een wegwijzer naar rechts, volg die NIET, maar rij de Namwala Road verder tot er een duidelijke goed afslag naar rechts is (40 km vanaf de start van de Nanwala Road) waar de Seventh Day Adventist Church is aangeduid. Deze weg is beter dan de Namwala Road en na 14 km bereikt men het park
