Reisverhaal «Calabria en Basilicata»

Calabria | Italië | 1 Reacties 16 Juni 2016 - Laatste Aanpassing 16 Juni 2016

Calabria

We rijden we het binnenland in omdat we het Sila massief willen bezoeken en Cosenza. Bij de kust is overal de zon te zien, in het binnenland zijn er de bergen, waar de wolken blijven hangen en regelmatig uitregenen. De temperatuur is op 1200m hoogte 10° kouder dan aan de kust.

kaart van het Sila massief

Ook hier zijn we op de camping de eerste toeristen van het seizoen, en ook hier is de camping nog niet geopend. Een heel verschil met het zuiden van Spanje waar massaal Belgen, Nederlanders, Duitser, Engelsen, enz. komen overwinteren.

we staan hier alleen op een groot gebied met hoge sparren waarbij het gras onlangs gemaaid is en het hooi blijft liggen

een ander veld staat vol met een groot aantal fotovoltaïsche cellen

en een derde veld wordt gebruikt voor de schapen en geiten

Cosenza is de hoofdstad van de gelijknamige provincie in het noorden van Calabria. Het stadje ligt in het binnenland aan de voet van het Silagebergte op minder dan 300m hoogte.

kaart waarop Cosenza is aangeduid

Zoals vele steden in Calabria bestaat ook Cosenza uit 2 delen, het oude historische centrum hoger op de berg gelegen, en de nieuwe stad die meer in de vlakte of lager ligt. Ook hier ligt er helemaal bovenaan een Noormannenkasteel.

We parkeren aan de rivier. Om in het centrum van de oude stad te komen zijn er roltrappen omhoog. Naar beneden moet men te voet. De hoofdstraat verbindt het plein waar de kathedraal te vinden is, met het de Piazza 15 Marzo, het plein van de 15^de maart. Op dit plein staat het standbeeld van Bernardino Telesio (1509-1588), een wetenschapper en filosoof.

Verder zijn er wat sterk klimmende straten waar een aantal paleizen staan, ooit mooi geweest, maar nu meestal verlaten en bijna altijd verwaarloosd. Er wonen vooral nog oude mensen voor wie de hellingen meestal onoverkomelijk zijn. Er is een klein vrachtwagentje dat rondrijdt om voedingswaren en allerlei andere benodigdheden bij die mensen te brengen, een rijdende winkel dus.

één van de steile straatjes

en een plein al even steil

planten kunnen mooi zijn, maar als ze groeien op een gevel …

een soort stadspoort

die zich in een gebouw bevindt

De kathedraal is van de 12^de-13^de eeuw en werd een aantal jaar geleden gerestaureerd in zijn oude stijl. Binnen in zijn romaanse bogen te zien, invloed van de Byzantijnse stijl.

de achterzijde van de kathedraal

de voorgevel

de kathedraal is eenvoudig en mooi

het orgel waar een leraar met zijn studente oefent

de rozet boven de voornaamste toegang

In de kerk is er een soort mausoleum waar zich het hart bevindt van Isabella van Aragon. Zij is hier gestorven toen ze onderweg was van Tunesië naar Frankrijk (met het lijk van haar schoonvader). Haar lichaam is in Frankrijk begraven.

het mausoleum

Enkele beelden van de paleizen die we in de hoofdstraat zien

banken beschikken steeds over voldoende middelen om gebouwen te restaureren, mooi te onderhouden, musea op te richten, … . Ook dit gebouw wordt door een bank onderhouden

een ander, minder goed onderhouden paleis

plein van de kathedraal

ongelooflijk, hier staat een standbeeld van Godfried van Bouillon. Wat die man met Cosenza te maken heeft, weten we niet

een historisch café

Op de Piazza 15 Marzo, een groot plein, is het meest opvallende gebouw het Rendano theater, gebouwd tussen 1877 en 1909.

Rendano theater

de theaterzaal. Zo te zien aan het podium is het al een tijd geleden dat er nog een voorstelling is geweest en staat er binnen afzienbare tijd ook niets op stapel

Er tegenover is het regeringsgebouw van de provincie.

In een hoek van het plein is er nog een minder opvallend kleiner gebouw

Om bij het kasteel te komen, gaan we met de auto naar de top van het stadje. De enige toegang is via de weg, en daarlangs wandelen is op zijn minst niet erg veilig. Het kasteel is door de vle veroveraars telkens bijgebouwd of verbouwd. Tijdens de aardbevingen in Calabria tussen 5 februari en 28 maart 1783, waarvan de sterkste 6,9 op de schaal van Richter aangaf, is het kasteel voor een belangrijk deel verwoest geworden. Pas tussen 2010 en 2014 is het gerestaureerd, waarbij oude overblijfselen behouden bleven. Hierop werden dan nieuwe muren of constructies gebouwd. Het kasteel wordt nu gebruikt voor tentoonstellingen, optredens en conferenties.

net buiten het kasteel ligt er een bijgebouw waar nu een cafe ingericht is

kantelen die nog intact zijn

uitzicht op de omgeving vanaf het bovenste terras. De onweerswolken in de bergen zijn erg dreigend

boven (rechts) ligt de oude stad, beneden (links) de nieuwe stad Cosenza

een zaal in het kasteel

een mooi kader om een voordracht te houden

de Franse lelies…

een oude muur die nog overeind staat, nu in het gebied waar openlucht optredens of feesten worden gehouden

Als we ’s namiddags terug keren naar de camping komen we in een stortbui terecht die vele uren duurt. De camping is nu op vele plaatsen een waterplas. Onze tent houdt het, maar is erg nat aan de buitenzijde. De volgende ochtend schijnt de zon, we maken de tent leeg en laten ze drogen, buiten de zon, binnen zetten we een elektrisch vuurtje. Als we enkele uren later, na onze bezoeken in het Sila gebergte, terug keren is de tent droog en kunnen we vertrekken, opnieuw richting Ionische kust.

kaart waarop de Sila is aangeduid

In tegenstelling tot het Aspromonte massief in het zuiden van Calabria, is het Silamassief vooral begroeid met sparren. De bergen zijn minder steil, het Sila massief strekt zich uit over een grotere oppervlakte.
Het Riserva Natural Giganti is opgericht om de honderden jaren oude dennen te beschermen. Er is een wandelpad en er staan bordjes. Vele bomen zijn vanaf 35m tot meer dan 42 hoog en hebben een doorsnede van meer dan 1,4m tot zelfs 1,8m. Omdat de zon schijnt en het zaterdag is, komen er na ons veel mensen wandelen.

de schors: natuurlijk kunstwerk

meer dan 40m hoog, niet met een foto te vatten

de meeste bomen zijn kaarsrecht, deze is knoestig

helemaal uitgehold, en toch groeit deze boom nog verder

Een eindje verder is het bezoekerscentrum van het Nationaal Park van de Sila. Hier zijn, bijna uniek voor Italië, wandelpaden aangelegd in het bos. Eén van de kortere paden gaat langs enkele omheinde oppervlakten waar dieren, inheems aan het gebied, verblijven. In één van deze omheiningen zitten wolven. Wat later horen we van de man die het museum open houdt, dat er slechts 1 zieke wolf verblijft. Gezonde dieren worden vrijgelaten. Er zouden in Calabria tussen 50 en 80 wolven in het wild leven.
Er komen ook enkele soorten herten voor.

Het museum geeft enkel uitleg in de Italiaanse taal over alles wat met geologie, dieren en planten te maken had en heeft.

hier staat een opgezette wolf

Nadien rijden we nog door het noordelijk deel van het Silamassief, dat volledig in de provincie Cosenza ligt.

B39 het landschap bestaat voor een deel uit bossen en voor een gedeelte open ruimte, veelal voor landbouw gebruikt

uitzicht op het massief vanaf een hoog gelegen pas

er bevinden zich enkele (stuw)meren in het gebied van het Nationaal Park

Buiten het park blijven we in het gebergte rijden, langzaam maar zeker dalen we tot op zeeniveau.

hier en daar komen we langs een stadje

omdat de bergbanen lang, smal en gevaarlijk zijn, bouwt men hier n de rivierbedding een nieuwe baan, die voor een groot deel als brug bestaat

nog een dorpje op een rots

In het noordwesten van Calabria bezoeken we nog Rocca Imperiale.

kaart waarop Rocca Imperiale is aangeduid

Dit dorpje ligt op een steile rots met helemaal bovenaan weer een Noormannenkasteel.

het dorp op enkele km afstand

Noormannen zijn ooit de Middellandse Zee opgevaren en hebben zich met Sicilianen vermengd gedurende een zekere tijd. Hierdoor komt het dat sommige families op Sicilië geen zwart haar hebben en geen donkere huid, ze zijn bleker van huidskleur, maar wat vooral opvalt is de lichtrode haarkleur.

naast het dorp heeft de rivier een diepe kloof uitgesneden. De plantages welke te zien zijn, is voor de voorziening van zwarte olijven. Zwarte olijven worden verkregen door de olijven helemaal te laten rijpen aan de boom, waardoor de vruchten vanzelf of na wat schudden aan de boom, af vallen

Het kasteel van Rocca Imperiale is vandaag gesloten, dus we kunnen het enkel aan de buitenzijde zien, wat dikwijls het meest indrukwekkend is.

dit is de kruidtoren, waar de munitie werd bewaard

dit is de verdedigingstoren die uitgeeft op de vallei

het kasteel, dreigend boven de vallei

Rocca Imperiale noemt zichzelf “het dorp van de citroenen en de poëzie.

Op vele plaatsen in het dorp zien we op de gevel van een huis een steen in keramiek met een gedicht en versiering er omheen met citroenen.

ook de bordjes met de straatnamen dragen een gedicht en een citroen

rond het dorp zien we citroenbomen, echter niet meer dan op andere plaatsen.

de meeste vruchten hangen nog aan de citroenbomen. Elke citroen is zeer groot en sappig

een citroenplantage, wat lager gelegen

We dalen af in het stadje door steile straatjes met meestal relatief kleine huizen, met enkel een gelijkgrondse verdieping.

onderweg komen we langs een minipleintje, mooi bebloemd
Uiteindelijk komen we terecht op de Piazza, het voornaamste plein (in dit geval pleintje) van het dorp. Hier staat de kathedraal uit de 12^de eeuw, de bouwstijl is Byzantijns.

Het interieur echter is van latere datum en helemaal niet mooi meer

Achteraan in de kerk, in een donker kamertje, zien we nog een rest van een originele fresco.

Vandaag is het feest in Rocca Imperiale, het feest van de heilige Antonius, zo vertelt een koppel uit Milaan ons. Ze hebben hier een huisje gekocht en komen hier meermaals per jaar, het is hier een beter klimaat en veel rustiger dan in het noorden.

Wat later, als we weer net voorbij het kasteel terug zijn, horen we de fanfare. Ze zullen deze avond spelen, na de mis van 18u op het dorpsfeest. Net voor de bocht stoppen ze met spelen. We kruisen ze en ik vraag of er nog muziek is, ze starten opnieuw met een deuntje. Leuk.

gedaan met spelen

de baas zegt iets, slaat even de maat en begint te spelen

opnieuw een vrolijk deuntje

deze man zorgt voor het muzikale gewicht

Beneden aan de rots hebben we een klooster gezien.

We stoppen er, maar in plaats van een kloosterorde of musea, zoals aangeduid op een bordje, komt een vioolbouwer ons tegemoet. We houden een babbel, even nadien komt een tweede en veel jongere man, erbij. Hij is gitaar bouwer. We komen heel wat te weten over de houtsoorten, waar ze vandaan komen en welke instrumenten de mannen nog maken.

de vioolbouwen

de gitaarbouwer

de bovenzijde is van een andere houtsoort dan de doos en de opbouw, dat is hout uit Noord-Italië

de Griekse lier

het atelier waar de instrumenten gebouwd worden

het binnenplein van het voormalige klooster

Al bij al een plezant einde van Calabria.

Basilicata

De landstreek Basilicata is de “enkel van de voet” van de laars van Italië

kaart van Basilicata

Basilicata heeft enerzijds eens 15 km kust langs de Tyrreense Zee, anderzijds 35 km aan de Ionische Zee. Het is dat laatste gedeelte welke we bezoeken. We hebben waarschijnlijk ooit wel al eens door Basilicata gereden, maar nog niets bezocht.

kaart waarop de 2 provincies van Basilicata zijn aangeduid. Wij bezoeken plaatsen in de provincie Matera

We kamperen weer bij de zee in Metaponto.

Basilicata is de graanschuur van Italië. Voor de pasta’s is er graan nodig, afkomstig vooral van Basilicata. Ook de fruitteelt is belangrijk, er zijn vooral zeer veel sinaasappelplantages.
Net zoals op enkele plaatsen in Calabria zien we ook hier Chianina runderen, het grootste rundveeras ter wereld dat al 22 eeuwen gekweekt wordt. Het was van oorsprong een Etruskisch ras. De naam is afkomstig van de Chianina vallei, ten zuiden van Firenze (Florence). Stieren kunnen tot 2m rughoogte hebben en 1800 kg wegen terwijl de koeien gemakkelijk 700 tot 900 kg kunnen wegen. In principe is dit ras een vleesras, de kalveren blijven zogen bij hun moeder tot ze 10 maanden oud zijn. Chianina is een zeer sterk ras, er komen bij de kweek geen hormonen te pas. Hierdoor is het vlees duur. Het zou (volgens de reclame) cholesterolarm zijn, en verder nog wat goede eigenschappen. Hierover echter hebben we geen wetenschappelijke info.

de koeien zijn werkelijk zeer groot

de kalfjes zijn bijna zo groot dan een koe van bij ons

de stier is immens groot

Metaponto is afgeleid van Metapontum, de benaming van de oude Griekse stad. Pythagoras, die met zijn volgelingen verbannen werd uit Kroton (Crotone), is in Metapontum terecht gekomen.

Metapontum werd in de 8^ste eeuw v.C. door de Grieken gesticht. Getuige daarvan zijn de opgravingen en de vondsten. Zoals overal zijn in de graven van die tijd heel veel voorwerpen gevonden. Sommige van die voorwerpen zijn tentoon gesteld in het Archeologisch Museum van Metaponte, maar ook andere archeologische musea hebben voorwerpen uit Metapontum. Net zoals er in het museum van Metaponto ook voorwerpen uit graven van dorpen uit de omgeving te vinden zijn.

het museum is een betrekkelijk nieuw en groot gebouw, mede gesponsord door Europa, maar het geheel wordt slecht onderhouden

ook hier weer zeer veel beschilderd aardewerk uit de 7^de tot de 3^de eeuw v.C.

de figuren die geschilderd zijn op de vazen, 

potten en andere voorwerpen vertonen een veelheid aan bezigheden, alhoewel vrouwen met spiegels zeer dikwijls voorkomen

telkens zien we weer nieuwe vormen en nieuwe versieringen

in Metapontum zijn er ook gouden sieraden gevonden

een marmeren beeldje dat de geboorte voorstelt.  Het beeldje is zo groot als een kippenei

bronzen beeldje van de herder met zijn lammetje

vrouwelijke figuren en godinnen

deze versiering zou op een gebouw aangebracht zijn

dit hoofd van een jonge atleet, wordt door het museum gebruikt op folders, afbeeldingen, reklame, …

deze kandelaar in brons is van midden 6^de eeuw v.C. en is privébezit van een Zwitser(se)

een stuk dat als versiering voor gebouwen werd gebruikt

Daarnaast zijn er 3 plaatsen waar resten van gebouwen uit de Griekse tijd te zien zijn. De eerste plek heet “Le Tavole Palatine, de Palatijnse tafels. Hier zijn resten van de dorische tempel van Hera te zien.

ook in dit gebied heeft men graven gevonden. Er gaat een verhaal dat Pythagoras hier zou begraven zijn

van de 32 dorische zuilen zijn er 16 over gebleven. Dit gebied is een tijdje geleden gerestaureerd

een foto in het museum van de intacte tempel

de bovenzijde van de zuilen

een poging om een Grieks standbeeld na te bootsen

Op de andere plaats zijn resten van meerdere tempels en enkele andere gebouwen, maar de resten zijn erg beperkt.

in de 8^ste eeuw v.C. was hier een vergaderzaal, in de vierde eeuw v.C. is het omgebouwd tot theater

met wat ingrepen is dit theater ook nu nog in gebruik, tijdens de zomermaanden

resten van een pottenbakkersoven

Matera is de hoofdstad van de gelijknamige provincie, op minder dan 50 km van de Ionische kust.

tijdens de voormiddag en de valavond is de babbel en discussie tussen mannen een geliefkoosde bezigheid. Op zondag zijn de mannen op hun paasbest gekleed

jonge vrouwen staan steeds te praten, oudere vrouwen zitten

naast de inwoners lopen ook hier heel wat toeristen rond

Soms vragen we ons af waarover de mensen alle dagen opnieuw een babbel kunnen houden

Matera staat op de lijst van het Unesco werelderfgoed en wordt culturele hoofdstad over enkele jaren

Unesco Werelderfgoed bepaalt steeds dat gebouwen of wat dan ook, in een origineel uitzicht moeten voorkomen, zonder gebruik van moderne materialen

Italia bezit in elk dorpje meerdere kerken, in grotere dorpen en steden is het aantal niet op twee handen te tellen

Het ligt bij een rivier in een gebied waar in het gesteente natuurlijke grotten zijn gevormd.

natuurlijke grotten

B115Al tijdens het Neoliticum (het jongste steentijdperk, 10.000 jaar v.C.) woonden hier in de buurt mensen. Getuigen daarvan zijn resten die we in het archeologisch museum zien.

In kronieken uit de 16^de eeuw werd er vermeld dat families in grotwoningen leefden, in het Italiaans wordt hier het woord Sasso gebruikt wat eigenlijk steen betekent. Uitgebreid gaat het nu over een wijk van grotwoningen. In Matera zijn er 2 van dergelijke wijken. Mensen maakten de grotten groter en de stenen die ze op die manier uithouwden gebruikten ze om een gevel te metsen. De gevel had hoogstens twee openingen, een deur en soms ook een raam.

nu zijn er verluchtingsgaten, die uit lokale steen dienen gemaakt te zijn

Omdat de helling een zekere steilte heeft, was de straat die voor de woningen liep, het dak van de woningen eronder. Daarbij leefden de armste mensen helemaal onderaan, een grotwoning was de goedkoopste manier om toch een woning te hebben.
De deur geeft toegang tot de “living” die ook slaapkamer van de ouders was, het venster gaf toegang tot de keuken. Daardoor kon de rook, die geproduceerd werd bij het koken op hout, langs het raam of langs een schouwtje net boven de voorgevel, naar buiten. Meer achteraan in de woning was er immers geen mogelijkheid meer voor een afvoer naar buiten.

deze woning heeft een schouw

de keuken van een huis van een minder arme boerenfamilie

ook hier was een bed voorzien

de living-slaapkamer (voor de ouders)

met een babybed onder het ouderlijke bed

zelfs nu, onder betere omstandigheden groeien er nog wieren op de muren

In zo een grotwoning leefde een familie die gemakkelijk uit 15 mensen bestond. Baby’s lagen in een bedje naast dat van de ouders of in een soort hangmat boven het bed van de ouders. De zonen sliepen aan één zijde van de woning, de dochters aan de andere zijde (en dat alles in de relatief kleine woning!). 

De “living” gaf uit op een tweede grot, die lager lag dan de woonruimte. Hier leefden de dieren: konijnen, kippen en een ezel. Voor vervoer werd de ezel gebruikt, die moest door de “living” dan naar buiten stappen.

de stal te bereiken vanuit de living-slaapkamer door enkele trappen af te dalen

ook schapen werden hier gehouden

Handelaars hadden dan nog een derde en diepere ruimte, waar hun koopwaar opgestapeld was, zoals op de vorige foto te zien is

een moderne handelsruimte

eerst was hier een grotkerk, dan heeft een handelaar de ruimte overgenomen

In tegenstelling tot de grotwoningen in Pamukale (Turkije) die uitgehouwen zijn in tufsteen (poreus gesteente van vulkanische oorsprong), zijn de grotwoningen in Matera uitgehouwen in een sedimentair gesteente. Ooit was dit gebied zeebodem waarbij er resten van organismen en zand op de zeebodem bezonk. Door vele geologische verschijnselen is dat gebied onder druk gekomen en zijn die sedimenten verhard. Daardoor bestaat het gesteente nu uit zand en resten van schelpen.

hier is nog een mooie schelp te zien

Dit sedimentair gesteente kan gemakkelijk water houden waardoor de woningen steeds vochtig zijn en bijgevolg erg ongezond. Als men dan nog bedenkt dat ook de dieren in dezelfde ruimte leefden ….

Niet alleen woningen werden in de grotten gemaakt, er bevinden zich ook een vrij groot aantal kerken in de grotten.

Wij bezoeken een Sasso met een gids tussen allemaal Italianen. Hierdoor komen we veel te weten over het verleden van de Sassi (meervoud van Sasso).

de gids toont een figuur die mannen ooit voor hun geliefde kochten. Op deze vogel (klein f groot) kon gefloten worden. Hoe groter, hoe groter de liefde, dacht men

We bezoeken een kerk die ooit was gemaakt in de rots voor de toenmalige Armeense bevolking, Santa Maria de Armenis uit de 12^de eeuw).  

de Armeense grotkerk

de gevel van de roomse kerk

Later is diezelfde kerk gebruikt voor de roomse godsdienst en is er een ruimte buiten de grot bijgebouwd. In de kerk is het onderscheid tussen beide ruimten gemarkeerd door een soort scheidingslijn op de grond. De kristenen was het verboden de scheidingslijn te overschrijden!
Omdat het vandaag zondag is zijn er heel veel bezoekers en krijgen we bij de kerk een optreden door 2 lokale mensen. De ene vertelt over het verleden, waarbij tijdens het carnaval de armen voor de woning van de rijken met hun zelfgemaakt muziekinstrument gingen zingen, in feite bedelen om voedsel. De tweede man speelt muziek en zingt dat lied, waarbij de eerste de strofen “vertaalt” in ABI (algemeen beschaafd Italiaans). De rijke opent zijn deur en laat de armen tijdens de carnavalweek mee eten en drinken.

links de zanger, rechts de verteller

een heel eenvoudig muziekinstrument dat wel goed klinkt. De doos is afval, het stuk dierenhuid konden arme mensen recupereren uit dierlijke afval, en een stukje is wel overal te vinden

Vroeger werden mensen in de kerken begraven. Meestal gooide men op het lijk een stof die zorgde voor de ontsmetting ervan, voor men het lijk toedekte. Op verschillende plaatsen hebben archeologen dergelijke graven ontdekt. Een verordening van Napoleon verbood dat doden nog in de kerk mochten begraven worden. De kerkhoven ontstonden.

men heeft graven terug gevonden onder de vloer van de rotskerken

In 1952 heeft de Italiaanse staat ingegrepen in de ongezonde bewoning van de vele tienduizenden mensen die in de Sassi woonden. Alle “woningen” werden onteigend en de bewoners kregen een gezondere woning in de buurt. Enkel de kerken werden niet onteigend, ze waren privébezit. Het was de bedoeling van de staat om de woningen te saneren, maar het geld werd er nooit voor gevonden. Sinds de financiële crisis heeft de Italiaanse staat er in toegestemd dat particulieren grotwoningen mochten restaureren voor bewoning, er waren wel een hele reeks voorwaarden. Er moet airco aanwezig zijn, een systeem waarbij de steen permanent gedroogd wordt, een soort vloerverwarming en een systeem van fungides, een ontsmetting tegen schimmels. Er is nu een aantal B&B, maar ook hotels zelfs met 4 of 5 sterren, in de Sassi.

een B&B in de sasso

In 1993 is dit hele gebied Unesco Werelderfgoed geworden.

een algemeen beeld op de beide Sassi

Op verschillende plaatsen in de Sassi zijn er mooie zichten en uitzichten.

de grotten komen van nature aan beide zijden van de vallei voor, in de hellingen

alleen zijn we hier zeker niet, maar ja, het is zondag, dus ook heel wat Italiaanse toeristen

de kathedraal, die buiten de Sassi wijken ligt

zicht op de sassi vanaf het plein bij de kathedraal

In Matera is er het Archeologisch Museum Domenico Ridola, vernoemd naar de archeoloog die heel wat opgravingen verrichtte hier in de buurt. Niet allen vondsten uit het Neoliticum , maar ook heel veel voorwerpen uit graven tijdens de Griekse tijd (Magna Grecia) zijn er tentoon gesteld. We lopen en kijken hier 1,5u. Op die tijd komen we geen enkele andere bezoeker tegen.

ook dit is een vaasje

deze figuur is het waarmerk van het museum

foto van een graf zoals het ontdekt is

een bronzen speldje

En tot slot nog een ijsje waarbij bezoekers het proces kunnen mee volgen

Om een mooi overzicht op de Sassi te hebben, rijden we naar de overzijde van het rivierdal. Moedige wandelaars en mensen zonder eigen vervoer, kunnen ook te voet afdalen naar de rivier, over de hangbrug de overzijde bereiken en daar weer omhoog klimmen tot het uitzichtpunt. Bij dit uitzichtpunt is er een nog niet gerestaureerde kerk in een grot.

zicht op de Sassi

Wanneer we ’s avonds vertrekken in Matera breekt er weer een enorme stortvloed los, maar op 10 km voor de kust is dat plotseling over. Hier en aan de kust heeft het zelfs helemaal niet geregend.

lange tijd is er een volledige regenboog te zien, op sommige momenten zijn er zelfs twee, waarbij de buitenste te zwak is om te fotograferen

Tijdens de laatste namiddag, die hier maar om 16u begint, wandelt Stephan een eindje langs het strand en ziet daar een gestoven zeeschildpad liggen. Een eindje hier vandaan is er een groot natuurreservaat in de zee, om de grote zeeschildpadden te beschermen. Blijkbaar komen de dieren ook hier nog aan land om hun eieren te leggen.

in tegenstelling tot de stranden van Calabria bestaat hier het strand uit zand

niet dat het strand over zijn ganse lengte bruikbaar is voor toerisme

het dier ligt hier waarschijnlijk nog niet zo lang, misschien heeft ze vorige nacht haar eieren afgelegd en is ze door uitputting op weg naar de zee, gestorven.  We melden dit aan de camping, vandaag of morgen komt het WWF de schildpad ophalen

Hiermee hebben we niet alles, maar toch het mooiste van Bas.ilicata bezocht