Reisverhaal «oostelijker in Cuba»

enkele Antillen | Cuba | 4 Reacties 11 April 2014 - Laatste Aanpassing 11 April 2014

Intermezzo: iets over het dagelijkse leven in Cuba

We spreken met vele mensen, in de huizen die we huren, gidsen, mensen die we met de auto meenemen…. . Al deze mensen zijn positief over een aantal zaken in hun land : een grotere gelijkheid tussen de inwoners, het goede onderwijssysteem, werk krijgen na het behalen van het diploma, de gratis en goede medische zorg, een vrij veilig land, vriendelijke en sociaal ingestelde bewoners.

het onderwijs is voor elk kind van eenzelfde leeftijd gelijk, zowel in het lager als in het middelbaar. Alleen kinderen met een mentale of fysische handicap komen in het bijzonder onderwijs terecht, met aangepast leerplan. We zien hier een boek voor het tweede leerjaar. Het is een leesboek en helemaal aangepast aan het land, met teksten over de natuur van Cuba, telkens met een stuk nationaliteitsgevoel

ook het gelijkheidsgevoel wordt sterk benadrukt. Minstens één op de vijf teksten gaat over helden i.v.m. de nationaliteit of de revolutie. Het vak geschiedenis komt pas vele jaren later op het leerplan, maar een groot deel van de hedendaagse Cubaanse geschiedenis, is tegen dan al naar binnen gelepeld

de boeken zijn al erg oud, maar de moeilijkheidsgraad van de leerstof is zeker niet achter op deze bij ons (voor taal en rekenen)

deze klas telt ongeveer 30 kinderen, allemaal mooi in uniform. Wie naar het toilet moet, loopt gewoon buiten

de les wordt gegeven door de video, de klas werkt rustig

Sinds de revolutie is het onderwijs goed en voor iedereen. Volgens internationale cijfers is de alfabetiseringsgraad in Cuba 99,8%!

Het openbaar vervoer echter is een probleem. Er zijn goede bussen tussen de grote steden (waar de toeristen gebruik van maken), lokaal openbaar vervoer voldoet absoluut niet. Sinds de liberalisering van het privé initiatief hebben heel wat eigenaars van auto’s, paard en kar, vrachtwagens, motorijwielen en fietsen een kleiner tot groter bedrijf opgericht dat gelegaliseerd is (voor de eerste 3 categorieën) en dat openbaar vervoer aanbiedt.

we zien in Santiago de Cuba heel wat nieuwe 4x4 die als taxi functioneren. Het is er meer comfortabel dan in een bus of een vrachtwagen

een vrachtwagen die enkel nog busdienst uitvoert. Er is een trap gemaakt zodat er op korte tijd meer mensen in en uit kunnen stappen, en ook vrouwen meekunnen.

deze bussen zitten nokvol, erger dan de drukste trein in België

hier zijn geen regels of beperkingen, als je betaalt mag je mee

dit zijn de bussen waar toeristen mee vervoerd worden en niet behoren tot het openbaar vervoer. Hiermee worden groepsreizen en groepsuitstappen uitgevoerd. Al deze bussen zijn van Chinese makelij. Toeristen brengen geld in het laatje en uit dat laatje wordt er weer geld uitgegeven om nog meer toeristen aan te trekken

Een ander probleem is het duale geldsysteem. Cubanen en buitenlanders die in Cuba werken, worden in de nationale munteenheid, de peso, betaald. Deze peso echter, heeft geen waarde t.o.v. de internationale geldmarkt. Met de peso kunnen alle basisbehoeften gedekt worden, alleen mag men er niet te veel van verwachten. Zo is er het boekje, waarmee men maandelijks voedsel kan kopen, voedsel dat op de binnenlandse markt geproduceerd wordt. Dit voedsel (en enkele andere producten zoals lucifers) wordt in speciale winkels verkocht. Men kan ook extra voedsel kopen, maar de prijs is hoger, omdat dit op een meer vrije markt te koop is.

deze man heeft ook zelf het heft in handen genomen en is melkventer geworden. Melk is een product dat in de staatswinkels enkel maar verkocht mag worden aan families met kinderen tot 7 jaar. De man kan deze melk zelf aankopen, in het vrije gedeelte dat een boer ter beschikking heeft. Hierdoor kan iedereen (legaal) melk kopen. De man zal er echter niet rijk op worden.

Ook kledij en andere zaken die in Cuba geproduceerd worden, kan aangekocht worden met dit geld. Musea, optredens en andere culturele activiteiten zijn ook voor weinig geld met de peso te koop.
Alle producten echter die geïmporteerd worden, waren tot enkele jaren geleden enkel te betalen met de CUC, een munteenheid die kan ingewisseld worden tegen buitenlandse munten (enkel in Cuba, wel te verstaan). Een CUC heeft een waarde die gelijk is aan de Amerikaanse dollar.
Voordat het privé initiatief toegelaten was, kon enkel een toerist deze producten kopen, vermits een gewone Cubaan geen CUC in handen kreeg. Sinds het invoeren van het privé initiatief kunnen Cubanen nu ook diensten leveren aan toeristen en betaald worden in CUC. Zij kunnen nu ook deze producten aankopen (kostprijs zoals in België of duurder).
Tegelijkertijd werden vele van deze producten ook te koop aangeboden in gewone winkels waar betaald wordt in de nationale peso. De omzetting is echter 1 CUC voor 25 nationale pesos. Dat betekent dat bij voorbeeld elektrische apparatuur, cosmetica, …. Nu wel bereikbaar is voor Cubanen, maar dat dit erg duur is, dus voor velen onbereikbaar.

Toeristen betalen voor gelijke diensten zoals bijvoorbeeld toegang tot een museum, …. Veel meer dan een Cubaan, wat begrijpelijk is omdat het inkomen van een toerist ook wel een heel eind boven dat van een Cubaan ligt.

Cubanen mogen momenteel ook geheel vrij het land verlaten, of, als ze in het buitenland wonen, weer binnenkomen (tijdelijk of definitief). Alleen is het voor hen niet gemakkelijk om een visum te krijgen in het land van bestemming. In bevriende landen worden sommige Cubaanse diploma’s met open armen ontvangen, dat aantal landen echter is erg beperkt.

alle informatie en reclame staat in het teken van het systeem. Een mooie fot van Fidel
De mensen die we tot nog toe hebben ontmoet zijn vrij tevreden over hun land, alhoewel ze natuurlijk niet het achterste van hun tong laten zien. Jongere mensen willen vooruit en springen op de kar van het privé initiatief. Ze kennen wel allemaal iemand in het buitenland en vooral de hoge kosten daar springen hen in het oog, daar vertellen ze over.

We hebben ook al met mensen gesproken die af en toe op reis gaan buiten hun land, maar steeds keren ze terug – deze die niet terug keren kunnen we natuurlijk niet spreken. Op Trinidad & Tobago zagen we een Cubaanse kunstenaar en hij vertelde dat er in zijn land weinig materiaal voor handen was en weinig mogelijkheden tot verkoop van zijn werken.

5. de provincie Santi Spiritus – Trinidad en omgeving

Trinidad, op Havana na de meest toeristische plaats in Cuba, ligt aan de voet van het Escambray gebergte. Een goede 6 km zuidelijker bevindt zich de zee. De stad werd precies 500 jaar geleden gesticht, in 1514, door de Spanjaarden. Het is de derde oudste stad van Cuba en telt 37.000 inwoners. De Spanjaarden dachten hier goud te vinden, maar dat bleek meer dan tegen te vallen. In 1579 vertrokken daarom alle families terug naar Spanje of naar een andere plaats in Latijns Amerika.

In de 17de eeuw echter trok het gebied weer mensen aan vooral om veeteelt te bedrijven. Trinidad exporteerde vlees, leder en later ook tabak. Hierdoor werden weer smokkelaars en piraten aangetrokken waardoor Trinidad dan weer in handen van England, Frankrijk of Holland kwam.
De stad vormde een eigen leger en weerstond de aanvallen.
Toen kwam het suikerriet, meer dan goud waard. Massa’s zwarte slaven werden aangevoerd. De ganse productie van suiker, de huizenbouw, de opvoeding van kinderen, kortom alles (behalve het geld), werd in handen van de slaven gegeven. De suikerbarons werden zeer rijk en lieten mooie gebouwen , paleizen zelfs, bouwen. Dikwijls werden waardevolle materialen of producten uit Europa, soms de VS, aangevoerd.
De stad heeft zijn oude en mooie centrum bewaard. Dit, samen met de suiker producerende vallei, werd Unesco werelderfgoed.

Dit betekent dus toeristen en nog eens toeristen, waarbij het oude centrum in het teken staat vaan het toerisme met souvenirs allerlei en mensen die bedelen in het geniep. Blijkbaar delen toeristen hier zeepjes, stylo’s en soortgelijke zaken uit. En de mensen denken dus dat de handtas of de zakken van elke toerist vol zitten met dergelijke zaken, ….. . We zien ook een toeriste op maandagochtend aan de school aanbellen met 5 stylo’s in haar hand. We vragen aan een gids of er een tekort is aan dergelijke zaken, en nee, de staat voorziet zeep en op school is er schrijfgerei.
Toeristen leren de mensen bedelen!  WC papier is een beter product, daar is dikwijls een tekort aan.

buiten het oude centrum verloopt het leven zoals in elke stad met de groenteverkoper die roept wat hij in aanbod heeft. Telkens denk ik dan terug aan mijn jonge kindertijd toer er een man met een kar rond reeds en riep (in dialect) mossels garnaal mossels …..

op vele plaatsen in Kuba wordt drinkwater geleverd zoals bij ons brandstof: per tankwagen. De watercisternen staan telkens op het dak om de nodige druk te voorzien.
Bemerk ook de bestrating in Trinidad…..

In de oude stad zijn verschillende paleizen als museum ingericht en de moeite van een bezoek waard.
In het centrum van de oude stad is er de Plaza Mayor, het (toeristische) hoofdplein.
Op het plein zelf staan een aantal koningspalmen en zijn er ook zuilen met aardewerken potten, gekleurd en versierd.

de Plaza Mayor

op de achtergrond de kerk, vooraan links een bronzen windhond, tussenin de Koningspalmen en de keramische vazen. Dat alles werd ontworpen en betaald door de suikerbarons (het werk gebeurde door de slaven)

de kerk heeft enkele ramen met gekleurd glas

Net voor dit plein is er het Gemeentelijk Historisch Museum. Het bevindt zich in een paleis dat in 1830 werd gebouwd, alhoewel de gelijkvloerse verdieping al ouder is. Dit paleis heeft een toren die 2 verdiepingen telt, boven de gelijkvloerse verdieping. Hier heeft men uitzicht op het hoofdplein en de gebouwen daarrond, evenals op het achterliggende bergland.

 dit was de inkomplaats van een éénfamiliewoning, helemaal verdiend door de slaven

 boven de ramen is er telkens een schelpvormige sculptuur, versierd in verschillende kleuren per kamer

de patio of het binnenplein, net zoals bij de huizen in het zuiden van Spanje. De keuken en de badkamer (en het toilet) geven hier in Trinidad, steeds uit op de patio en zijn niet direct te bereiken vanuit het woongedeelte

de toren van waar er mooie uitzichten zijn

vanaf de uitkijktoren een zicht op een nabijgelegen toren en het Escambray gebergte

Op het plein zelf, naast de parochiale kerk, bevindt zich het Romantisch Museum. Dit paleis stamt uit de 18de eeuw en werd gebouwd in opdracht vaan een zeer rijke suikerbaron. n dit paleis zijner verschillende architecturale aanpassingen aan het warme klimaat, die tegelijkertijd ook decoratief zijn. n dit paleis zijner verschillende architecturale aanpassingen aan het warme klimaat, die tegelijkertijd ook decoratief zijn. We wandelen rond met een gids van het museum.

het romantisch museum, meer een kasteeltje dan een woonhuis….

 in die tijd bestond er nog geen behangpapier. De onderste meter muur werd beschilderd, hier met korven vruchten en korven bloemen

 langs de trap naar het woonhuis op de eerste verdieping is reusachtig groot het familiewapen geschilderd

 om voldoende verluchting te voorzien zijn er kasten tussen verschillende ruimtes en in de deur van die kasten zitten versieringen zoals een wiel, met verluchtingsopeningen

de verlichting gebeurde met carbuur, net zoals de mijnwerkerslampen. De luster is gemaakt uit brons en uit Murano (buurt van Venetië) glas

rondom rond zijn er balkons met deuren die , voor de verluchting, dag en nacht kunnen open staan

de kostprijs van alles was niet zo belangrijk, als de stukken maar uniek ter wereld zijn. Hier een kast in acajou, porselein, email en parelmoer

en een bad in Carrara marmer, met een gewicht van meer dan 1 ton naar de bovenverdieping brengen ….. . Dit bad heeft geen stop of kraan. Het werd gevuld met warm water door de slaven. Als de ganse familie in bad geweest was, moesten die slaven het weer uitscheppen om het te ledigen

de slaven huisden beneden, de familie boven. Ook de bezoekers kwamen boven langs de trap met het familiewapen

het toilet van de familie, in hout en verbonden met een afvoerbuis naar de benedenverdieping…..

de buitenramen kon men openen. Als ze gesloten zijn (er zit nergens glas in de ramen in Cuba) is er nog verluchting door de luiken met kleppen en door de waaiers bovenaan de ramen

Aan de andere zijde van het plein is er het museum van de architectuur. De museumgids vertelt op een zeer aangename manier heel wat over bouwelementen en –stijlen uit de 18de en 19de eeuw.

ook hier mooie plafonds in cederhout

een Amerikaanse douche (rond 1850) met water opgewarmd in de keuken en douchekoppen op 4 plaatsen…..

Wat verder is er het Cespedes park, het centrum voor de bewoners. De sfeer is er anders, aangenamer.

 het Cespedes park

hier is het Grand Hotel Trinidad gevestigd, vijf sterren en gratis draadloos internet, tegen een erg hoge prijs, en nee, als je er niet verblijft kan je geen gebruik maken van internet. Begrijpbaar!

de gevel van het gemeentehuis, ook op het Cespedesplein

De casa particular hier bestaat nog maar 2 maanden, en is zeer goed

de kok (van het casa particular) en één van de snoepers

Daarnaast maken we ook een wandeling met een gids waardoor we ook meer informatie krijgen en bezoeken kunnen brengen aan gebouwen, gesloten voor het publiek. Het is een interessante wandeling, we leren veel bij.

de gids die ons 6u uitleg geeft

een mooie en antieke versiering rond de inkomdeur

 een oud, geklasseerd gebouw dat nu wordt gerestaureerd tot een vijfsterrenhotel in het centrum van de oude stad

oude huizen hadden een erg hoge houten plafond. Erg hoog omdat alle warmte zou weg kunnen. Daar boven was er een dak met een soort dakpannen. Dit was een van de aanpassingen aan de hitte van Cuba

 een antieke binnendeur met het origineel beslag. In Trinidad is er nu een oplijsting gebeurd van de oude huizen en hun originele inhoud. Als er gerenoveerd wordt, komt de staat tussen in de kost voor de antieke delen. In principe kan men deze deur niet meer verwijderen.

de toren van het klooster van Sint Franciscus van Assisi is hét waarmerk van de stad. Deze toren is zelfs afgebeeld op de stukjes van 25 cent

als enig van de antieke gebouwen heeft dit restaurant een buitengewone versiering boven de binnendeur

bij vele huizen is er een zeer brede vensterbank met het doel er een aangenaam babbelplaatsje te maken

een mooie straat in de oude stad

wel minstens een eeuw jonger dan de oude gebouwen

ondertussen stappen we ook even het winkeltje binnen waar de mensen hun rantsoen uit het bonnenboekje kopen. Het zijn speciale winkels, opgericht met dat doel. De producten zijn niet van de beste kwaliteit, maar de aankoopprijs is dan ook zeer, zeer laag

een groep die Trova-muziek speelt

Buiten de stad zijn er ook een aantal belangrijke plaatsen te bezoeken.
-Er loopt een weg naar het Escambray gebergte. Het plaatsje Topes de Collantes blijkt hier het centrum te zijn. De weg er naar toe is vrij steil en geasfalteerd. Door de steilte en de warmte echter zakken stukken asfalt naar beneden zodat het baanoppervlak er uit ziet als één grote op en neergaande golf met hoogteverschillen tot 40 cm. Sommige mensen betalen om op de foor in zo een op en neergaand toestel te zitten, hier is dat gratis.
Ongeveer halfweg is er een pas met een goed uitzichtpunt. Het is er een drukte van belang, de toeristenbussen stoppen hier ook.

Bij het dorp is er het Museum van de Hedendaagse Kunst in een voormalige villa van een senator uit de jaren 40 van de vorige eeuw.
Er zijn mooie schilderijen, allemaal ongeveer 30 jaar geleden gemaakt. Fotograferen is verboden!

de villa is een mooi gebouw, hier boven in de bergen

Boven elke deur en raam op de benedenverdieping is er een raam met veelkleurig glas

 in de tuin van de villa staan 4 standbeelden uit Carraramarmer, elk stelt een seizoen voor

De meeste wandelingen in dit gebied zijn ij tot zeer moeilijk. Enkel deze in de Tuin van de Reuzen(bomen) is voor mij OK. Om watervallen te zien moet men telkens een steile klim (en afdaling) maken over een slecht pad.

de reuzengrote bomen hebben een kaarsrechte stam en een kruin ergens hoog te zien

er zijn ook heel wat meterhoge boomvarens te vinden

en er is een lange hangbrug over een riviertje

Men kan ook een koffiebedrijf gaan bekijken, maar dat hebben we reeds meermaals en beter gezien.

een nabijgelegen dorp bestaat uit woonblokken , ter beschikking gesteld door de staat, voor mensen die zelf geen huis kunnen kopen of huren

iedereen heeft op die manier een woning, de kwaliteit varieert natuurlijk wel…..

-Zuidelijk van de stad ligt er een schiereilandje met een wit strand, Playa Ancon, een goed doel voor zondagnamiddag. Bij de afslag naar het strand (ongeveer 7 km vooraf) staan 2 vrouwen en een meisje te duimen. Ze zouden ook graag naar het strand gaan en staan al bijna 2u te wachten op vervoer. Het kind had al wat traantjes gelaten telkens er een auto voorbij zoefde.
Bij het strand staan er 2 luxe hotels. We zien dat de paasvakantie in Europa begonnen is.
Het grootste deel van het gebied echter is vrij van hotels en voor de bevolking (en toeristen uit de casas particulares).

bemerk de drukte op het strand op zondagnamiddag. Ook onder de hotelparasols zijn er nog veel vrije ligstoelen te zien. En zoals overal, hier en daar leest er iemand of peutert wat aan de voeten, of (vooral) slaapt men. De blanke toeristen die niet onder zo een parasol liggen hebben vooral een kreeftenkleur!

hele stukken strand zijn helemaal niet in gebruik, er is hier strand zat

-dichtbij de stad is er de Vallei van de Suikermolens. Sinds 2003 echter is ook de laatste suikermolen opgehouden te werken. Ooit stonden er in deze vallei 15 suikermolens en was het ganse landbouwoppervlak ingenomen door suikerrietplantages.

 nu is er bijna geen suikerriet meer te zien, vroeger moet het uitzicht meer eentonig geweest zijn

Elke molen was eigendom van een familie. Die familie had op het domein een grote villa, zelfde indeling van de huizen in de stad, maar groter van oppervlakte en zonder een patio.

dit herenhuis, San Isidro, wordt volledig gerestaureerd. Men heeft voor elk detail van het huis aanwijzingen hoe het er in de begintoestand heeft uitgezien. Het huis werd in 1806 gebouwd

dit detail is nog het beste te herkennen

Verder stond er op het bedrijf een toren van waar de heer des huizes, of zijn vertegenwoordiger , de slaven kon bespieden.

de San Isidro toren telt 3 verdiepingen en is al gerestaureerd

de toren van het domein Manaca-Iznaga telt 7 verdiepingen en is hét waarmerk van de vallei van de suikermolens

Er was ook een klok om het begin en einde van de werkdag, het begin en einde van de maaltijden, en andere belangrijke gebeurtenissen te luiden.

de klok van het domein Buenavista is nu te zien in Manaca-Iznaga

Verder was er het belangrijkste, nl. de plaats waar de suikerrietstengels werden verwerkt tot suiker.

het toestel, gemaakt in de V.S. werd gebruikt om de suikerstengels door te persen zodat het sap vrij kwam uit de vezels. Die vezels werden soms gedroogd om als brandstof te dienen. Later werden ze ook gebruikt als grondstof voor de papierfabriek in de vallei. In Manaca-Iznaga staat nog deze originele suikerrietpers. De boom werd aangedreven door slaven die de ganse dag rondjes moesten lopen terwijl ze uit alle kracht moesten duwen

 hier werd het vuur gestookt, eerst met hout en later met de droge suikerrietstengels (San Isidro)

in Manaca-Iznaga zijn deze 2 kookketels te zien waar het suikerrietsap in gekookt werd

de hete rook verhitte de kookketels zodat de melasse werd ingekookt. Er zijn zo een vijftal van deze stookplaatsen. de melasse werd, bij een zekere concentratie aan suiker (te proeven door een slaaf) in een volgende kookketel gegoten(San Isidro)

dit zijn de enige restanten van het gebouw in San Isidro waar de ingekookte melasse werd geraffineerd tot suiker

Op het domein waren er ook enkele diepe regenwaterreservoirs. Water is immers belangrijk in de suikerproductie en er was geen natuurlijke aanvoer van voldoende oppervlaktewater.

En dan waren er nog de gebouwen waar de slaven sliepen of woonden.

de grondvesten van de verblijven van slavenfamilies in San Isidro

op de plaats waar de huizen staan, stonden voorheen de huisjes voor de slavenfamilies

Als laatste gebouw was er een klein hospitaaltje.

Het aantal slaven in zo een bedrijf kon gemakkelijk 250 personen bedragen. In sommige bedrijven waren er enkel mannelijke slaven. Die sliepen in grote slaapzalen en hadden geen privacy. Dit leidde dikwijls tot problemen.

 rechts hand- en voetboeien voor de slaven, bovenaan halsboeien waarmee de slaven in aan lange keten aan elkaar vasthingen, links (op de houten balk) een zweep. De slaven hebben slechte tijden meegemaakt!

een dikke plank waar hoofd en handen doorgeschoven werden om uren als straf in de zon te staan. De voeten waren dan geketend met een loodzware bol

Op andere domeinen was er een aaneenschakeling van kamers, waarbij er in elke kamer een familie woonde of enkele slaven samen.
Op nog andere bedrijven had elke slavenfamilie een huisje.
Officieel werd slavernij in 1817 afgeschaft door de Engelsen. Het duurde nog een hele tijd voordat dit ook in Cuba werkelijkheid werd. Maar door de controle van Britse schepen in de Antillen, was de aanvoer van nieuwe slaven erg beperkt en de kostprijs hoog.

een moderne suikerrietpers aangedreven door elektriciteit. Het sap van de ruwe stengel wordt als drank verkocht, aangevuld met wat citroensmaak

-Net buiten de stad is er nog een keramiekfabriek. Hun aanbod echter gaat eerder uit naar voorwerpen die door toeristen kunnen gekocht worden, dan naar gebruiksvoorwerpen voor de bevolking.

hedendaagse pottenbakkersoven

Trinidad ontwikkelt zich tot de toeristische attractie van Cuba. Vorige week (begin april 2014) is er een wet aangenomen dat er een samenwerking kan komen met buitenlanders die bij voorbeeld een oud huis (lees ruïne) mogen aankopen en restaureren en er ook winst uit mogen maken. Een stap op weg naar meer openheid, echter nog alles binnen het rechtssysteem van Cuba.

6.  Camagüey provincie

De weg door de Ciego de Avila provincie loopt tussen weilanden met vee en grote suikerrietvelden. Niet ver van de hoofdstad van deze provincie is de grootste suikerfabriek van Cuba. Dichtbij is er weer een grote papierfabriek.

De provincie Camagüey heeft een oppervlakte die iets meer dan de helft van deze van België bedraagt, maar ze telt minder dan 1 miljoen inwoners. Het is de grootste provincie van Cuba, die zowel een noordelijke als een zuidelijke kust heeft. In de provincie is er zeer veel veeteelt.

Camagüey stad is de hoofdstad van deze provincie en ligt zowat te midden tussen beide kusten. Deze stad is, net zoals Trinidad, in 1514 gesticht, dus dit jaar wordt de 500 ste verjaardag gevierd.
Camagüey heeft zich altijd tegen de overheersers verzet door stakingen. Toen de revolutionairen in 1959 de provincie binnen kwamen, werden ze met open armen ontvangen.
In tegenstelling tot de andere steden, is hier niet het Spaanse grondpatroon van straten loodrecht op elkaar ingevoerd. Alle straten, straatjes en steegjes lopen als het ware kriskras door elkaar. Hier is evenmin de logica van de ene straat met verkeer in de ene richting, de volgende straaat verkeer in de andere richting, ingevoerd. Dat betekent dus dat we gemakkelijk meer dan een half uur rond rijden om te komen waar we moeten zijn.

Het huis waar we overnachten is een koloniaal huis. Een tijd geleden was het een ruïne. Een jonge architect kocht het op en heeft het in Minimalistische stijl gerenoveerd.

de keuken, immens groot, zoals in alle koloniale villa’s

het ontbijt in een binnentuintje

De stad zelf is goed voor een bezoek van enkele uren, alles binnen loopafstand. In 2008 is het centrum door de Unesco op de Werelderfgoed lijst geplaatst.


 In de kerk Sagrado Corazon de Jésus zijn Duitse glasramen ingebouwd

de kerk is pas in 1919 gebouwd

met een mooi pleintje voor de kerk

op de werelderfgoedlijst staan er meer dan 3500 gebouwen, sommigen zien er goed uit, andere wachten op een (grote) restauratie

voor de eerste maal in Cuba zien we een bloemenverkoper langs de straat. De bloemen zien er echter helemaal niet meer vers uit

en nog voor de eerste maal op deze reis, een winkel waar chocolade geproduceerd wordt tot verscheidene eindproducten, zoals pralines. De pralines worden in een koeltoog bewaard. Dat moeten we toch proeven …….

er worden een vijftal soorten pralines verkocht

en verder verkoopt men allerlei producten met chocolade

in het centrum zijn er een aantal mooi gerestaureerde huizen, hier met het hoofd en een gezegde van Che (Guevara)

de helft van de blauwe gevel is verstopt doordat het uitgeeft op een smal straatje

Camagüey is de stad in Cuba met de meeste kerken, hier de Iglesia de la Merced

het theater dat vandaag gesloten is wegens een repetitie voor het optreden van morgen

door het traliewerk voor de ingangen neem ik dan toch een foto van de kroonluchter en een spiegel waarin het glasraam boven de ingang te zien is

van uit een smal straatje is de toren van de Iglesia de la Soledad te zien, ook al gerestaureerd. De barokke kerk is in 1776 gebouwd

in een smal straatje zijn de muren van de huizen beschilderd door de kunstenaar Ileana Sanchez. De kunstenaar had (heeft) vooral een voorliefde voor katten en Afrocubanen

op vele plaatsen echter zijn de tekeningen vervaagd of zelfs verdwenen

door de stad loopt er van noord naar zuid een lange voetgangersstraat die even ophoudt te bestaan bij elk kruispunt

de winkel in het blauwe huis is Etecsa en Telepuntos. Hier worden telefoonkaarten verkocht en kan men op (traag) internet, wat echter voor de meeste Cubanen te duur is (1 uur internet is een derde van een maand pensioengeld!). Er staan altijd files voor de deur want slecht 1 persoon tegelijkertijd mag binnen

Gesprek in de Ruimte, een van de tentoongestelde werken van een hedendaagse kunstenaar

Camagüey is de enige plaats die we bezoeken in deze provincie.

7. provincie Santiago de Cuba

In het zuidoosten liggen de provincies Grandma en Santiago de Cuba. Ze zijn voor een groot deel ontoegankelijk wegens het Sierra Maestre gebergte. Die ontoegankelijkheid is gebruikt door Fidel Castro en zijn revolutionair leger om aan land te komen en Cuba in te nemen.

2014-04-10-10 een bruidskoppel, helemaal in het wit met een vleugje rood

Santiago de Cuba is de tweede grootste stad van het land, na Havana, gesticht in hat jaar 1513, dus 501 jaar oud. Hier leven meer dan 500.000 mensen. Velen zijn van Afrikaanse afkomst. Hun voorouders werden als slaven geïmporteerd om te werken in de suikerrietplantages. Tijdens de opstand in Haïti werden de Fransen daar verdreven, zij kwamen aan land in het oosten van Cuba, samen met hun slaven en hun kennis over de koffie-aanbouw.
Niet alleen suikerriet was en is hier een belangrijke landbouwactiviteit, ook veeteelt is hier alom aanwezig.

Net als Cienfuegos, ligt ook Santiago de Cuba in een baai. De baai hier is kleiner. Toch is er ook veel industriële activiteit zoals cement en tekstiel, suiker- en olieraffinaderij, elektriciteitsproductie, chemische industrie, voedselverwerking en een rhumfabriek.

vanaf het fort zien we de petroleum- en elektriciteitsindustrie
Zeerovers en piraten kwamen hier aan wal, in 1643 werd daarom een fort gebouwd bij de ingang van de baai.

De ganse regio van Santiago de Cuba heeft erg geleden onder de orkaan Sandy in oktober 2012, nu 1,5 jaar geleden. Het was een orkaan van 3de categorie, de ergste die hier voorbijkwam. In de stad had de wind nog een snelheid van 200 km per uur waardoor vele gebouwen deels of geheel werden verwoest, het ganse elektriciteitssysteem plat lag, vele mensen dakloos waren, de vegetatie in parken werd vernietigd. Daags nadien begon het leger als puin te ruime. Het Rode Kruis, de Rode Halve Maan en de Verenigde Naties leverden voedsel, tenten en medicijnen. Venezuela in eerste instantie, Bolivië, China, Rusland, Brazilië en nog enkele landen stuurden helpers. Ook Japan kwam ter hulp. Daarnaast kwam er ook hulp uit andere Cubaanse provincies waardoor en heel snel een heropbouw was van de stad. Maar nog steeds wonen er wel mensen in tijdelijke onderkomens.

 in de stad is er een plaats waar heel wat info en foto’s te vinden zijn over de dag na de doortocht van de orkaan en vooral over de herstelwerkzaamheden en de solidariteit van mensen en bevriende landen

het centrale park was vroeger, door zijn vele bomen, een lommerrijke plaats. Zelfs hier is er reeds opnieuw aangeplant en is er niets meer te zien van de ravage

het oudste overgebleven gebouw van het lans, in 1515 hier neergezet voor Velasquez, is al helemaal hersteld

de kathedraal heeft ook erg geleden onder Sandy. Ook deze wordt weer hersteld met man en macht

en belangrijk deel ervan was ingestort en binnenin ziet men vooral stellingen en werkmannen

de preekstoel is intact gebleven

het stadhuis van Santiago de Cuba, waar Fidel zijn eerste overwinningsredevoering heeft gehouden, overwinning op de uiterst rechtse dictatuur van Bautista, die gesteund werd door de US

Het Bacardi museum, over het leven van de oprichter van de Bacardi rhum, een prachtig gebouw (en interessant museum) is nog steeds gesloten wegens de gevolgen van de orkaan

enkele beelden van de vernietiging door Sandy

de gevel is al hersteld, puin wordt er nog steeds met kruiwagens vol naar buiten gevoerd

In de bibliotheek is er een tentoonstelling over natuurfotografie. Hier is alles al hersteld, een gebouw en inhoud van openbaar nut.

één van de foto’s over vogels

de boeken zijn allemaal oud en versleten, maar worden nog steeds uitgeleend. De ecologische voetafdruk van een Cubaan is erg klein!

Een groepje muzikanten en zangers zorgt voor een vrolijke noot

Het Moncada fort is hét symbool van de opstand tegen de Spanjaarden en tegen de dictatuur van Batista

de gaten, veroorzaakt door de kogels zijn duidelijk behouden gebleven. Vele revolutionaire Cubanen hebben hier het leven gelaten. Ze worden als helden vereerd

Ten noorden van de stad is er een kerkhof met heel wat belangrijke personen vooral in het kader van de revolutie

het graf van de stichter van het Bacardi museum. De Bacardi’s waren, net zoals zovele Cubanen, lid van de vrijmetselaars. Op het graf wordt dat weergegeven door een piramide. Deze piramide is in de VS vervaardigd, de familie heeft immers de benen moeten nemen wegens hun openlijke steun aan Batista. De Bacardi fabriek is na de revolutie genationaliseerd

 het mausoleum voor Marti, de generaal en belangrijkste man in de strijd voor de onafhankelijkheid tegen Spanje

een fort met de namen van de generaals die in deze onafhankelijkheidsstrijd een belangrijke rol hebben gespeeld

het graf van Maceo, een andere zeer belangrijke generaal in de aanloop naar de onafhankelijkheid

 alle gesneuvelden in het fort Moncada hebben op het kerkhof 2 vlaggen bij hun graf

en tot slot het graf van een belangrijke Cubaanse muzikant, overal ter wereld bekend geworden, die in 2003 op 95-jarige leeftijd is gestorven

Op het Plein van de Revolutie, een immense ruimte, is er een standbeeld opgericht van Maceo, samen met een reeks symbolische zwaarden

Ook buiten de stad is er het een en het ander te bezoeken.

dichtbij het fort staat er een vuurtoren op militair domein

Het belangrijkste is het fort Castillo de San Pedro de la Roca, gebouwd op een rots hoog boven de ingang van de baai.

de toegang tot het fort, een heel eind boven de zee. Hier lijkt het alsof er slechts 1 verdieping is

de muren zijn meer dan 1m dik

hier is een stukje van de verschillende verdiepingen te zien

deze leguaan lijkt het fort ingepalmd te hebben, overal zien we hem rondkruipen, met zijn krulstaart naar boven gericht

Het is een van de 3 forten (naast dat van Havana en één in Jamaica) dat getekend werd door de Italiaanse ingenieur Antonelli. Het toenmalige fort hield stand tot 1662 (19 jaar dus) tot een Engelse piraat het fort en de stad heel eenvoudig kon innemen. Er was op dat moment niemand in het fort aanwezig! De Engelsen werden een tijd later ook weer verslagen en het fort werd verder uitgebreid tot het einde van de 19de eeuw. Toen stonden er 300 kanonnen opgesteld op verschillende verdiepingen en er was een vernuftig systeem om de kanonballen aan te voeren via een houten helling.

het mooiste kanon staat beneden, roestkleurig, maar niet overschilderd

de steile helling langs waar de kist met kanonkogels aangevoerd werd

In 1997 werd het fort door de Unesco tot werelderfgoed verklaart. Het is sindsdien mooi gerestaureerd, niet elke kamer echter is toegankelijk.

een model op schaal van het fort waarbij heel goed de verschillende verdiepingen te zien zijn

In de bergen van de Sierra Madre is er een top met een 75.000 ton wegende monoliet, helemaal boven op 1234m hoogte.

de monoliet, 20 m hoog en 50m lang met bovenaan een uitzichtpunt

Door de orkaan Sandy, nu net 1,5 jaar geleden voorbijgeraasd, werden bomen en gebouwen met een windsnelheid van 300 km per uur gewoon met de grond gelijk gemaakt. Een uur lang duurde die verwoesting, waardoor een nabijgelegen plantentuin, nu geen reden van bestaan meer heeft.
Een vrouw, die in de meteorologische dienst, bijna boven op de berg werkt, vertelt ons dat de weg helemaal bezaaid lag met bomen, modder en stenen.
Ook nu nog liggen heel veel boomstammen, in stukken gezaagd door het leger, langs de kant van de weg of in het bos, te wachten op transport.

overal zien we ontwortelde bomen

en een mooie vlinder

we zien een vrouw met een ruiker orchideeën (paars en oranje) , zomaar uit de natuur weggeplukt

Zowat alles is nu bijna helemaal) hersteld. Om bij de top en de reuzengrote steen te komen moeten we 452 traptreden klimmen, goed gebouwd. Omdat er rond de toppen van het gebergte bijna steeds nevelwolken hangen, hebben we af en toe een uitzicht op het landschap en de kust. De vegetatie is zeer weelderig, voordat de orkaan voorbij kwam, verliep de wandeling in de schaduw.

weelderig groene vegetatie

De wandeling is aangenaam en gemakkelijk.

 

omdat de monoliet een kogelvorm heeft en daardoor niet te beklimmen is, heeft men er een trap uit beton en staal bijgebouwd


 

Print Friendly and PDF

 

 

 

 

Plaats een Reactie

Bernadette Dankzij jullie verrassende verhalen en vele foto's heeft Cuba nu ook een gezicht gekregen. Weer een nieuwe hint voor een volgende bestemming. Dank voor alle inspanningen die jullie leveren om ons op de hoogte te houden, en te informeren. We zitten nog 2 dagen in Colombia, dus een beetje in de buurt. Nog veel reisplezier, vanwege Wim en Bernadette Geplaatst op 15 April 2014
katrien dag jullie beidjes! heb zonet jullie verhaal doorbladerd en genoten van de stralende foto's , stralen doen de foto's zeker en vast , ook al zijn het heel vaak oude objecten , ze blijven stralen bij dit mooie weer ginds en vooral bij de voorliefde van de Cubanen voor felle kleuren. En ik merk ook dat jullie ook al een mooi bruin kleurtje hebben, of vergis ik mij? avondlijke groeten uit het ietwat kouder geworden voorjaar in Gent Geplaatst op 14 April 2014
Cecile Halo Lou In muséo national de bellas artes in havana stelt de naar gent geemigreerde cubaanse artist Ricardo brey nu tentoon Hij is naar gent gehaald door jan hoet Hij maakt installaties met verschillende materialen,altijd drie dimensionnéel Eerste tentoonstelling in havana,al 20jaar in gent,stel de tentoon in het smak Groeten Cécile Geplaatst op 14 April 2014
Cecile Dag alletwee Heel leuk de school boeken ! Jà,geschiedenis is belangrijk met beetje indoctrinatie in communisme,maar kapitalisme is ook niet alles! Zeker niet voor de werkloze! En weer al veel mooie gebouwen,de versieringen boven de ramen prachtig ,ook de gekleurde glaspartijen Straks komen Jullie in Guantanamo bay? Hier paasweek met zon en bloeiende azalea en rhododendron en chokolade eieren Groeten Cécile Geplaatst op 12 April 2014

 

      
This site is only viewable in landscape mode !
Session Tracking