Reisverhaal «zon, regen, wind, we passen ons aan»

Canarische eilanden | Spanje | 5 Reacties 06 Maart 2022 - Laatste Aanpassing 10 Maart 2022

5. zon, wolken en regen. We passen de wandelingen aan

De weersvoorspellingen voor het noorden van het eiland zijn niet bijster goed. We denken dat de regen vanaf het centrum naar het noorden te vinden is, maar iets voorbij San Barrtelomé komen we in de wolken terecht en wat later valt er regen. We keren dus terug richting zuiden, regen hebben we de voorbije maanden al genoeg in België gehad

Ten noorden van San Bartelomé begint het hooggebergte. Wolken komen vanaf het noorden en blijven in de bergen hangen. Dat resulteert in mist, regen en een groener landschap

We keren terug richting zuiden. Op de pas Degollada de la Cruz Grande, 1245m hoogte, houden we halt

we zien de wolken over de bergen kruipen, we kijken nu richting zuiden

Het is hier vrij koud, minder dan 10° C met nogal wat wind

De weg richting noorden is de oorspronkelijk Via de la Plata (weg van het zilver), ook de Sint-Jacobsweg gaat over deze pas

naast de pas klimmen de rotsen weer in de hoogte

richting noorden is de blauwe lucht helemaal verstopt achter grijze wolken

ook hier zijn de rotsen erg grillig van vorm

kenmerkend voor dit gebied is de Canarische Den (Pinus canariensis), die enkel voorkomt in de provincie Las Palmas. De boom kan tegen vriestemperaturen en een hele variatie aan neerslaghoeveelheid. Dankzij zijn zeer lange naalden (15 tot 30cm) kan het vocht uit de lucht opgenomen worden waardoor de Canarische den zelfs grote droogteperiodes kan overleven

ook hier is, richting zuiden, de Roca Blanca te zien

De volgende stop is Fataga, het kleine dorpscentrum op 2 km ten noorden van ons verblijf

Japanse Mispel (Eriobotrya japonica) met zoete eetbare vruchten is niet inheems op de Canarische eilanden, maar ooit ingevoerd uit China, groeit hier in tuinen (niet te verwarren met mispels die we in België kennen)

Fataga

het kerkje, centraal gelegen langs de doorgaande weg

een beeld bij de kerk

We maken een kleine wandeling door alle straatjes van Fataga, enkele beelden

over tuinmuren hangen bloemen

We rijden verder richting zuiden

ongeveer ter hoogte van ons verblijf bemerken we rechts van de weg een canyon

in de rotsen zijn blijkbaar grotten (natuurlijk of deels uitgehouwen)

wat verder langs de weg zien we velden vol met Aloë vera

hier stoppen we even. Er staan jeeps van een discovery organisatie die kusttoeristen rondleiden op het zuidelijk deel van het eiland. Een verkoopstop hoort erbij

de planten staan nu in bloei met trossen gele bloemen

de onderste bladeren zijn afgesneden

binnen zien we op verschillende tafels een doorgesneden blad, er naast ligt de gelei-achtige massa die uit de bladeren gehaald is. Die massa kan uitgeknepen worden voor de vloeistof, of verbruikt worden in cosmetica

allerlei producten waar Aloë vera een bestanddeel van vormt

1,5 km zuidelijker ligt Arteara, een nog kleinere palmoase.

Dit is onze laatste bestemming voor vandaag

stapschoenen aantrekken om dit gebied te verkennen

Hier zijn de resten te vinden van een necropool waar de oorspronkelijke bewoners hun doden begraven hebben, ongeveer 1300 jaar oud.

Het bezoekerscentrum is, omwille van corona, nog steeds gesloten

We kunnen nog wel rondwandelen op de site

onderweg krijgen we nog bloeiende cactussen te zien

naast nog andere bloeiende planten

De stenen die gebruikt werden om de graftombes te maken behoren tot de oudste van het eiland, nl. 9 miljoen jaar. Sedert die tijd komt op dit gedeelte van het eiland geen vulkanische activiteit meer voor. Door enorme erosie is het gesteente verweerd en door een reuzen aardverschuiving kwamen enorme rotsblokken vrij, een chaotische massa

dit gesteente is ontstaan uit vloeibare magma, ze bevatten een hoog gehalte aan alkalimetalen (natrium, kalium, ..)

de achtergrond

het pad door deze steenmassa is natuurlijk ook bezet met kleinere of grotere steenblokken

platte stenen vormden de bodem van de ‘kist’. Daarop werd de dode gelegd. Aan de vier zijden werden grote rechtopstaande stenen gebruikt en boven het lijk kwamen weer grote platte stenen. Daarop werd de grafheuvel gebouwd

een van de zeer vele grafheuvels

toegang te een ‘kist’. De bovenklasse werd eerst gebalsemd , daarna begraven. Het volk werd gewoon in de kist gelegd.

de site werd vroeger gebruikt voor het vee. Is deze structuur oud, of veel recenter? Men weet het niet

Op Gran Canaria heeft men een viertal necropolen. Enkele mummies zijn bewaard gebleven

op de begraafplaats waren ook bijenkorven te vinden. Nu nog worden soms bijenkorven uit hetzelfde materiaal gebruikt

stammen van de Canarische palm werden over een zekere lengte uitgehold

de uitgeholde stammen werden rechtop geplaatst op een platte steen en bovenaan ook bedekt met een platte steen

buiten de necropool, bij het kleine gehucht Arteara, is het gebied voldoende waterrijk. Er zijn tuinen, zoals deze palmentuin (Canarische palm)

een Canarische Tjiftjaf (Phylloscopus canariensis canariensis)) doet zich tegoed (met zijn fijne snavel) aan de nectar van een Aloe vera plant. Het vogeltje komt enkel op een aantal Canarische eilanden voor

Op zaterdag zijn de weersvoorspellingen vanaf San Bartelomé naar het zuiden min of meer ok, in de bergen enkel regen en regen en regen. In feite is enkel de zuidelijke kuststrook voorzien van zonneschijn. We besluiten dus om het natuurpark ‘Duinen van Maspalomas te bezoeken. We hebben een wandeling van ongeveer 12 km in het duinengebied

we starten op Playa Ingles. Hier hebben we vanaf het straatniveau een mooi zicht op de duinen. Het gebied lijkt klein te zijn, we stappen er echter wel 3,5 uur in rond.

uiteindelijk is hier het duinengebied het mooist

we zijn hier niet alleen

Trajanum moquinii (geen Nederlandse naam) komt voor in de kustgebieden op de Canarische eilanden. Deze planten zorgen er o.a. voor dat het zand vast gehouden wordt en niet weggespoeld wordt in de oceaan

hoogteverschillen tot enkele tiental meter tussen de depressies en de duintoppen

ten oosten van Playa Ingles is er in het natuurgebied geen aanduiding waar er een pad loopt.

De gebieden met vegetatie worden beschermd door een afsluiting en bordjes

veel mensen wandelen hier langs de waterlijn …

 … sommigen met hun voeten in het water, anderen met stevige stapschoenen

er is heel wat wind en we zien veel witte koppen op zee

dichter richting Maspalomas ligt er een min of meer dikkere laag zwart vulkanisch zand aan het oppervlak

hogerop is het zwarte zand in de minderheid

terwijl Stephan graag in de zee loopt

zou Annemie graag eens in het bijna oneindige zand zitten

het natuurgebied eindigt bij de vuurtoren van Maspalomas

De wandeling gaat rond de vuurtoren. Hier nabij zijn er verschillende eetgelegenheden. We keren terug, nu eerder weg van de zee

Op steenworp afstand van de vuurtoren ligt het beschermde natuurgebied La Charca, een brakwaterzone tussen de zee en de duinen waar trekvogels uitrusten op hun reis van Europa naar Afrika. Bij La Charca beginnen de weidse duinvelden die voortdurend van vorm veranderen onder invloed van de oceaanwinden.

La Charca is een getuigen van de oude moerassen in wat nu Maspalomas is. Dit water is het benedenuiteinde van de rivier die door de Fataga-kloof loopt. Bij hevige regen komt er zoetwater uit de bergen bij, bij storm loopt de smalle strandlijn tussen de zee en het meer over en komt er zeewater i het meertje. De combinatie van zout- en zoetwater zorgt voor brakwater

de ganse terugweg is gemarkeerd door 2m hoge houten palen, die hier en daar door het opstuivende zand maar een fractie van de hoogte nog te zien zijn

in het binnenland, zijde Maspalomas, zijn de duinen veel meer begroeid. Palmen, tamarisk en andere soorten komen hier voor

de palen dienen als steunpilaar om onze schoenen even uit te doen en de massa zand uit te gieten. Na een halve km zit er weer veel zand in de schoenen, dus weer even een paal opzoeken

enkele duiven komen dicht bij ons, helemaal geen schrik van mensen

in de duinen zijn we beschermd tegen de wind

hier zijn we alleen, geen andere wandelaars

11km na het begin van onze wandeling krijgen we de duinen bij Playa Ingles weet in het zicht, ze zijn uiterst weinig begroeid

De terugweg is vrij lastig wandelen door het fijne zand.

Onverwacht is het weer zondag mooier dan voorspeld. We rijden naar de Wolkenrots (Roque Nublo), hét kenmerken van Gran Canaria.

Vanaf de drukke parkeerplaats wandelen we een eerste gedeelte van de tocht. Heel wat mensen hier.

het gebied is hier tijdens de jaren 1940-1950 herbebost met de Canarische den (Pinus canariensis)

bloemetjes beginnen te bloeien zoals deze Argyranthemum adauctum canariense (geen Nederlandse benaming)

het pad is voorzien op een groot aantal wandelaars

hier en daar is er nog een alleenstaande rots te zien

Nadien splitst de wandeling in 2 delen, wij gaan rechts. Plots geen andere stappers meer. Het pad gaat door het bos in tegenwijzerzin rond de Roque Nublo. Af en toe hebben we zicht op de rots, af en toe zicht op het landschap, richting noorden en later ook richting zuiden

centraal is de Wolkenrots, gelukkig vandaag zonder wolken

we stappen nu op een bospad

een grote plant, het lijkt een distel te zijn. Nu is er nog geen bloei, maar ooit komen hier gele, astervormige groepen bloemen tevoorschijn. De bloeistengel kan tot 3m hoog worden. Ook deze Sonchus canariensis is endemisch op de Canarische eilanden

in de verte, centraal Gran Canaria, hangen wolken. Gelukkig komen ze niet dichterbij terwijl we wandelen

af en toe lopen we wat beschut tegen de wind, maar meestal is een dikke fleece nodig om ons tegen de koude te beschermen

Roque Nublo

een Echiumsoort

wollige vilten blaadjes van Sideritis, ook al endemisch

omdat we rond de rots wandelen verandert het uitzicht bij elke doorkijk tussen de dennen

mooi contrast tussen de lichtgroene kleur van de Canarische Den en de bruine kleur van de Roque Nublio

op beschutte plaatsen heeft de Argyranthemum adauctum al opschietende bloeistengels

op dit pad is het nog rustig, de meeste mensen rennen naar de rots en keren dan terug. We vinden een geschikte rots om als stoeltje te dienen zodat we onze picknick kunnen verorberen

Ons pad komt samen met het pad dat omhoog gaat, naar het plateau waar de rots op staat.

hier zijn veel mensen, gelukkig is er plaats genoeg op het plateau

hier is geen wegbeschrijving of gps nodig, volg gewoon de massa en je komt zo bij de Wolkenrots

achterom kijkend zien we nog wel meer speciale rotsen

De Roque Nublo is een restant van het binnenste van de krater van de vulkaan. De vulkaan zelf en het buitenste gesteente van de krater zijn al lang verweerd. Enkel de centrale pijler, 65m hoog prijkt hier boven het landschap uit.

we kunnen er niet genoeg van krijgen om foto’s te maken

men kan rondwandelen aan de basis van de rots, de meeste mensen, zoals wij, beperken ons tot het zicht langs de best bereikbare zijde

hier hebben we uitzicht op de ganse omgeving, soms met heel bizarre rotsen

de wolken zijn niet zo ver weg (van de Wolkenrots)

Het pad keert langs dezelfde weg terug, nog steeds heel wat (lokale) mensen.

bij elke wegsplitsing staan hier wandelwegwijzers

wat verder zien we een rots vol met holen

terug in ons huisje, we hebben 2 terrassen, deze is het meest beschut tegen de wind. Tot 17u30 hebben we hier zon

De weg Ayacate naar Puerto Mogan komt langs een stuwmeer ,Presa (stuwmeer) Cueva (grot) de las Niñas (meisjes). Hier maken we een wandeling , ongeveer 9 km lang.

Vertrekpunt is een parking langs de weg, dichtbij een grote geitenboerderij

zicht vanaf de parking op de geitenboerderij. Elektriciteit komt hier waarschijnlijk enkel van de zonnepanelen

Het eerste derde van de wandeling gaat langs de weg, richting Mogan. Af en toe komt er een auto of enkele fietsers voorbij

Heel wat wilde planten komen in bloei

een bremachtige plant

met mooie witte bloemtrossen

 aan de Canarische den hangen op het eerste gezicht, een groot aantal kegels

bij nader toezien zijn dit pakketjes stuifmeel

bladeren die heel kruidig geuren als we ze even tussen de vingers knijpen,

na een tijdje lopen we een eind boven het stuwmeer, dat we af en toe gedeeltelijk zien tussen de dennen

meterslange boomwortels liggen nu bloot aan het oppervlak

na een hele poos zien we de stuwdam. Stuwmeren worden hier gebruikt niet om elektriciteit te leveren, maar als waterreservoir voor o.a. de landbouw

Volgens Tomas, de eigenaar van ons verblijf, heeft het de laatste vier jaar niet meer noemenswaard geregend. Men is nu bezig om een ontziltingsinstallatie te bouwen, maar dat duurt 6 jaar. De energiebron om water te ontzilten zal de zon zijn

de Cueva de las Niñas (Meisjesgrot)

Na een tijdje slaan we een brede bosweg in. Hier was 15 jaar geleden een grote bosbrand

het gebied is hier beschermd omwille van de met uitsterven bedreigde Blauwe Vink. Het inkombord echter is zo verbleekt door de zon, dat we dan maar de achterzijde gefotografeerd hebben

een van de grote dennen, die omwille van de brandbestendige schors heeft overleefd

het brede aarden bospad

vroeger waren hier verschillende bergbeken, nu nog te herkennen aan de steenslag

we vinden enkele rotsblokken die kunnen dienst doen als stoeltjes, tijd voor de picknick. Annemie wacht op haar broodje ..

… en Stephan geniet van zijn broodje

nog zo een groot exemplaar Canarische den

wanneer we een heel eind hoger zijn geklommen, krijgen we weer uitzicht op het stuwmeer

richting binnenland zien we nu beter de hoge rotsen

we stappen naar een pashoogte, Cruz de Huesita, 1215m boven de zeespiegel

een den die in twee gespleten is, geblakerd door het vuur, maar nog steeds frisgroene naalden heeft

binnenin is de gele hars te zien

Het ruikt trouwens overal in het bos naar de dennenhars

Op de pas zit een groep Italiaanse wandelaars. We zitten ook even op een steen, daarna vertrekken we voor het derde gedeelte van de wandeling die over een smaller bospad meestal afdaalt, soms echter ook weer stijgt

bovenaan de afdaling zien we nog het meer, later verdwijnen we weer in de bossen …

nog een laatste foto met zicht op het meer, waarna we op ongeveer 2 km 300 m afdalen

Vandaag dinsdag mooi weer om hoog in de bergen te gaan. Onze rit naar het binnenland aat weer verder. We houden een eerste maal halt op El Aserrador op 1357 m hoogte

op het onderste bordje is de locatie én de hoogte vermeld

het dorp links is het hoogst gelegen dorp op Gran Canaria. Daarachter zien we weer de oceaan, nu aan de noordzijde van het eiland

de Bentayga rots, een ander belangrijk herkenningspunt op het eiland. Deze rots was een soort heiligdom voor de oorspronkelijke bewoners wegens een speciale positie op 21 maart en 21 september

overal ontluiken steeds meer bloemen

De volgende stop is Cruz de Timagada, 1285m hoog

richting Tejeda zien we terrassenlandbouw

de oceaan richting noorden

hier zien we een deel van Tenerife met de hoogste berg van Spanje, de vulkaan Teide

We rijden verder naar Cruz de Tejeda, 1514m hoog. Hier komen verschillende wegen en wandelpaden samen. Het punt wordt gezien als het centrum van het eiland.

Op de pas zelf bevindt zich de parador Cruz de Tejeda, een hotel met een zeer mooi uitzicht op Tejeda en de Tejeda-valei met al de bergen er rond.

een koffietje met het mooiste uitzicht

enkele dagen geleden waren we daar boven bij de Roque Nublo

en de Roque Bentayge

de erg groene terrassen van Tejeda

Bij de pas staan er wat verkoopstalletjes, vooral kusttoeristen worden er door aangetrokken

Onze wandeling naar de Cuevas de Caballero start een eindje verder. Stephan start hier met een steile klim. Wat verder wandelen we samen

waar start de wandeling ?

Annemie en ik rijden met de auto tot Degolada de las Palomas waardoor we het steile beginstuk van de wandeling vermijden

tijdens het eerste gedeelte van de wandeling, een wandeling die in feite rond een niet erg veel hoger gelegen bergtop gaat, kijken we uit op de vallei van Tejeda

het begin van ons pad

hier is alles groener, de vochtige lucht en de regen zorgen er voor

dat zien we ook aan veel meer bloemen

of planten welke hier al bloemen hebben, terwijl ze op de zuidelijke helft van het eiland met moeite al bloemknoppen vertonen

We beklimmen een kleine heuvel in het bos, hier zijn enkele stenen, stoeltjes voor onze lunch

en het smaakt

aan deze zijde zien we diep beneden ons Las Palmas, de hoofdstad van de provincie en de grootste stad op de Canarische eilanden

natuurlijke splitsing van de stam ….

bij de volgende afslag slaan we rechts een klimmend bospad in. Vanaf hier maakt de wandeling een lus

wat verder is er een kloof in de rots, beneden ligt Tejeda

rechts van ons zien we een dikke ruiker bloemen

en prachtige grote gele bloemtrossen

het pad is hier vooral stijgend, soms echter dalen we wat

soms gaat het ook min of meer horizontaal

Links naast het pad is er na enkele meter een diepe afgrond

er zijn ook al kaarsvormige bloemtrossen die beginnen te bloeien

op 1620 m hoogte komen we bij de Cuevas de Caballeros, de grotten van de Heer

In het totaal zijn hier 7 holen, de meeste geven een uitzicht op de kraterbodem van Tejeda. 6 van de 7 grotten zijn door mensen uitgehouwen, de zevende was een natuurlijke grot die verder werd vergroot.
Hier woonden de oorspronkelijke bewoners. Op verschillende plaatsen vond men eenvoudige muurschilderingen, witte driehoeken welke waarschijnlijk een vruchtbaarheidssymbool was. In de bodem werden ook kanalen gevonden welke waarschijnlijk dienden voor de aanvoer van water en ook met de vruchtbaarheidscultus in verband werden gebracht.
In de omgeving werden ook nog andere grotten gevonden die in verband gebracht werden met deze cultus.

enkele foto’s op een bord tonen de driehoeken

In de volksmond werden deze grotten met hekserij geassocieerd

De grotten waar deze driehoeken aangebracht zijn, zijn niet ontoegankelijk gemaakt door hekken. Bovendien zijn ze niet eenvoudig bereikbaar omdat ze aan de steile zijde van de rots gelegen zijn

vanaf dit punt kan men via een smal pad boven de afgrond naar de gesloten hekken stappen

we volgen een ander padje in de buurt

dat ons naar een van de grotten leidt

de grot is niet hoog, maar is vrij breed

vanaf de grot start de terugweg, weer een breed pad in het bos

er komen wolken opzetten, maar de Teide is nog goed zichtbaar op open plekken tussen de dennen

We keren terug naar Cruz de Tejeda, hier zien we de wolken over de bergen kruipen

we zullen later nog wel eens halt houden op Cruz de Tejeda, nu rijden we verder rnaar Tejeda. Hier houden we halt

Tejeda wordt beschouwd als het mooiste dorp op Gran Canaria, en, volgens de borden, een van de mooiste dorpen van Spanje.Het centrum ligt op ongeveer 1000m hoogte

Tejeda, een van de mooiste dorpen van Spanje

de kerk van Tejeda

er zijn heel wat uitkijkplaatsen in het dorp

de witte huizen hebben over het algemeen een houten loggia op de bovenverdieping

Tejeda is bekend voor zijn aanplantingen van amandelbomen

Amandelbloesemfeesten worden gehouden tijdens weekends 2^de helft januari, begin februari

de onrijpe vruchten hangen nu aan de bomen, amandelen worden geoogst in september. De noot is de pit van de amandelvrucht die opengebarsten is

hier een Dulcheria, een zaak waar zoetigheden te koop zijn, meestal bevatten de koekjes en taartjes amandelen

we proberen er enkele uit, ze smaken lekker

Via Artenara, dat we later nog zullen bezoeken, rijden we naar Vega de Acusa. De kleine nederzetting ligt langs de weg van centraal Gran Canaria naar La Aldea de San Nicolas, dichtbij de westkust.

De wandeling gaat over het plateau van Acusa, hoewel dit helemaal geen plateau is.

we parkeren de auto bij het kerkje van Vega de Acusa

de wandeling start is op 982m hoogte

we keren ongeveer 500m terug langs de asfaltbaan die naar Artenara gaat

langs de wegkant zien we een zeer grote ruiker lichtgroene bloemetjes

wat verder langs deze weg is er een schapenkraal

de dieren zitten allemaal samen, enkele melkkannen staan klaar

de schapen worden gemolken. Om zijn dieren niet te besmetten draagt de man een mondmasker

de man heeft een melkstoeltje aan zijn achterste gebonden …

bij de kudde ooien is er één ram, er zijn ook lammetjes

de meeste bewoning bestaat uit een grotwoning, waar er een gevel voorgebouwd is. Hier is voldoende water voor landbouwgewassen

bloemen, veel bloemen …

hier is zelfs een wijngaard …

we slaan de zijweg in, richting Acusa Seca, een belangrijke archeologische site

links van ons zien we een vrij smalle vallei (kloof), de Aldea Kloof

eerst wandelen we nog op een asfaltbaan, steil dalend

op het einde van de kloof prijkt de Bentayga rots

hoelang blijft deze rots nog overeind?

rechts een loodrechte wand lijkt opgebouwd uit vertikale hoekige palen

beneden zien we witte gevels van Acusa Seca

Achter de gevels zijn in de rots grotwoningen uitgehouwen. De huidige grotwoningen verschillen niet zoveel van deze van de oorspronkelijke Canariërs. Zo een grotwoning bestaat uit een rechthoekige ruimte, de ontvangstruimte. Hier staat een tafel, enkele stoelen, een watervat en andere belangrijke voorwerpen. Er zijn in de wanden enkele nissen uitgehouwen, waar nog gebruiksvoorwerpen bewaard worden. Op deze ruimte komen twee of drie kleinere ruimtes uit, de slaapkamers. Overal is de bodem egaal gemaakt, stromatten bedekken de bodem.

een grotwoning wordt vernieuwd

rond de deuropeningen kalkt men de rots, de oude grotwoningen worden van een nieuwe gevel voorzien. We zien dat sommige te huur zijn

09-027 een enkel huis heeft een grotere voorbouw

Acusa Seca ligt op 840m hoogte

een kort stukje geplaveide weg

het pad gaat verder onder de overhangende rots, met op verschillende plaatsen grotten

voor we echter in de schaduw gaan stappen, vinden we nog een plekje voor onze lunch

Bij een van de grotwoningen zien we een vrouw zitten, een Duitse die de grotwoning voor 5 maanden huurt. We houden een kort praatje. De vrouw ziet er niet erg gelukkig uit, begrijpelijk op zo een afgelegen, eenzame plaats met een grotwoning waar geen zon of licht binnen komt

de meeste holen zijn nog in oude staat

het pad versmalt, soms is er zand, soms rolsteentjes, soms rots, soms wat verharde cement

tijdens dit deel van de wandeling zien we overal holen, soms kunnen we er bij, soms ook niet

een woest landschap waar de oerbewoners hun toevlucht zochten

een grotere grot

Hoger gelegen grotten werden gebruikt als voorraadschuur. Andere grotten als begraafplaats

een grot die als voorraadschuur voor graan werd gebruikt

hier kunnen we niet bij

het grootste gedeelte van het pad is dalend, soms schuiven we een beetje over de rolstenen

we naderen Acusa Verde, hier is voldoende water om aan landbouw te doen

het einde van het smalle paadje nadert

we volgen de waterleiding

vroeger was hier blijkbaar een waterval die zorgde voor voldoende water in Acusa Verde. Nu is het water enkel nog afkomstig van grote voorraadmeren of -tanks

 de laatste 3 km van de wandeling gaat terug over, een meestal sterk stijgende asfaltweg

Acusa Verde ligt op ongeveer 740m hoogte, we klimmen via 4 haarspeldbochten terug naar bijna 1000m hoogte